Τεύχος 30: Αλεξάνδρα Αθηναίου συνέντευξη

Αλήθεια πόσο μας αφορά;

1. Η έκδοση του βιβλίου είναι δύσκολη υπόθεση. Δυσκολευτήκατε να πραγματοποιήσετε την απόφαση σας να κάνετε βιβλίο μια περίοδο της ζωής σας κάθε άλλο παρά ευχάριστη;

H συγγραφή του βιβλίου ήταν επώδυνη αλλά και ψυχοθεραπευτική. Μπόρεσα να διαχειριστώ τον πόνο, να επαναπροσδιορίσω τα γεγονότα της ζωής μου βλέποντας την αλληλουχία και το αποτέλεσμα αυτών, να με αποδεχτώ.
Η έκδοση του βιβλίου από την άλλη δεν ήταν εύκολη υπόθεση καθώς οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι αρνήθηκαν να το εκδώσουν ως δυσάρεστο και κατ’ επέκταση αντιεμπορικό θέμα. Αλλά η έκδοση ήταν ο στόχος μου για να ενημερωθεί έστω κι ένας άνθρωπος ότι το hiv αφορά εν δυνάμει όλους τους σεξουαλικά ενεργούς ανθρώπους και ότι οι οροθετικοί δεν είναι κανίβαλοι. Μέσα σε 2 μήνες το έμαθαν 5.000 άτομα διαβάζοντας το βιβλίο και αυτό αξίζει για όλο τον πόνο που βίωσα ξανά για να το γράψω.


2. Το βιβλίο αυτό είναι μια κατάθεση ψυχής που συγκινεί αλλά και αφυπνίζει τους αναγνώστες ότι το έιτζ αφορά όλους. Η άποψη σας πριν μάθετε ότι είστε οροθετική διαφέρει από το τώρα; Ήσασταν από τα άτομα που έλεγαν ότι το έιτζ αφορά συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού;

Το ΄92 ήμουν 22 ετών και δεν έλεγα τίποτα. Είχα ακούσει ότι υπάρχει μια θανατηφόρος νόσος που πλήττει ναρκομανείς, ομοφυλόφιλους και υπερδραστήριες σεξουαλικά γυναίκες. Δεν ήμουν τίποτα από αυτά και ως αποτέλεσμα δεν με αφορούσε. Αποδείχτηκε ότι η ενημέρωση ήταν ελλιπής και παραπλανητική για πολλά χρόνια. Έμαθα όπως πολλοί άλλοι εκ των υστέρων και με κόστος ζωής και ονείρων ότι αφορά όλους.


3. Ο φόβος και η ντροπή είναι παράγοντες ανασταλτικοί όπως επισημαίνετε κι εσείς στα οροθετικά άτομα; Έτσι διαλύθηκε η ιδέα ενός συλλόγου για οροθετικά άτομα στη Θεσσαλονίκη. Θεωρώ ότι η μυστικότητα πολλές φορές φέρνει αντίθετα αποτελέσματα, θα έλεγα ότι διαιωνίζει το πρόβλημα...

Οι κοινωνίες για χιλιάδες χρόνια χειραγωγούνταν με τον φόβο, τώρα και με τον δανεισμό. Όσοι διέφεραν από την πλειοψηφία σε χρώμα, θρησκεία, υγεία, προτιμήσεις αποτελούσαν στις περισσότερες μη εξελιγμένες πνευματικά κοινωνίες αντικείμενο χλευασμού. Οι οροθετικοί είναι πολύ εύκολο να οικειοποιηθούν αυτήν την ολοκληρωτική τάση και να γίνουν εθελοντές κουκουλοφόροι αν δεν κάνουν οι ίδιοι την υπέρβαση ώστε να διαχειριστούν, να αποδεχτούν και να αγαπήσουν αληθινά όλα τους τα βιώματα σαν κρίκους μιας εξελικτικής αλυσίδας που επέλεξαν να βιώσουν. Όταν πετάξουν οι ίδιοι τη ντροπή και τον φόβο, τότε, σαν αντανάκλαση σε καθρέφτη, δεν θα το εισπράττουν και από τους άλλους.
Όσον αφορά τον σύλλογο δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να λειτουργήσει. Προσωπικά θα προτιμούσα να δημιουργηθεί ένα site (μια ιστοσελίδα), ένα blog στο διαδίκτυο όπου θα μπορούσαν να συμμετάσχουν περισσότεροι χωρίς να τους ζητείται να ξεπεράσουν τους φόβους τους εκεί που δεν είναι έτοιμοι να το κάνουν.


4. Πόσο δύσκολο είναι να αντέξει στο χρόνο μια ερωτική σχέση ανάμεσα σε οροθετικό και μη, τα μεικτά ζευγάρια όπως αναφέρετε και στο βιβλίο σας;

Θεωρώ ότι είναι πιο δύσκολο από ότι στα άλλα ζευγάρια γιατί αν μπούμε σε μια σχέση με φόβο και ντροπή ως οροθετικοί συνθηκολογούμε στην ήττα της σχέσης. Αν μπεις σαν ισότιμος άνθρωπος που έχεις βάλει κριτήρια για να επιλέξεις την σχέση σου και όχι σαν ευγνώμων αξιολύπητος που σε πρόσεξε κάποιος τότε μπορεί να δημιουργηθεί μια σχέση που να αντέξει στο χρόνο και στις αλλαγές που βιώνουμε μέσα μας.


5. Κατά την άποψή σας η ομοφυλοφιλική κοινότητα αντέδρασε με εξωστρέφεια όσον αναφορά την πρόληψη σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους;

Όχι. Εξωστρέφεια σε σχέση με την ομοφυλοφιλία υπάρχει τα τελευταία χρόνια αλλά όχι με το hiv. Με ομαδικότητα ίσως ναι, με την έννοια ότι ενημερώθηκαν πρώτοι και οι περισσότεροι υιοθέτησαν μια υπεύθυνη στάση στον έρωτα και στη ζωή. Θα τολμούσα να πω ότι τρεις έγραψαν για το aids που και οι τρεις είναι γυναίκες. Σε αυτές θα χρέωνα μια εξωστρέφεια...


6. Το ότι μια συνάδελφός σας υποστηρίζει ότι το έιτζ αφορά ομοφυλόφιλους και όχι ετεροφυλόφιλους άνδρες πώς το σχολιάζετε; Έχετε συζητήσει μαζί της την άποψή της;

Μας τιμά που ζούμε σε μια κοινωνία ελευθεροτυπίας και δεν σχολιάζω την θέση κανενός. Η δική μου θέση (προς έκθεση και σχολιασμό χάριν της δημοκρατίας) είναι ότι το hiv αφορά όλους και ότι διαχωριστικές γραμμές (οι οποίες έχουν οδηγήσει σε γκέτο) δεν υπάρχουν ούτε μεταξύ ομοφυλόφιλων και ετεροφυλόφιλων, ούτε μεταξύ υγιών και οροθετικών. Εφόσον ζούμε όλοι μαζί, ό,τι αφορά έναν εν δυνάμει αφορά όλους.
Πιστεύω δε ότι η νοοτροπία στην οποία αναφέρεστε είναι αυτή που οδηγεί εμένα (γυναίκα και ετεροφυλόφιλη) και χιλιάδες άλλους στις μονάδες ειδικών λοιμώξεων ως οροθετικούς.


7. Θα σας ενδιέφερε να ασχοληθείτε πιο ενεργά με το θέμα αυτό; Ή έχει τελειώσει η δράση σας οριστικά με το να εκδώσετε το βιβλίο αυτό;

Το βιβλίο είχε πολύ μεγάλη απήχηση και υπάρχει το ενδεχόμενο να γίνει σήριαλ ώστε να μπει το μήνυμα σε πάρα πολλά σπίτια.
Η δράση έφερε αντίδραση, συνεντεύξεις, παρουσιάσεις, e-mails από νέους και μη οροθετικούς. Όσο υπάρχει ενδιαφέρον από τους άλλους θα είμαι εδώ για να ενημερώνω αλλά δεν θα το ανάγω και σε προσωπική σταυροφορία.
Προτιμώ να ζήσω, χωρίς στόχους αλλά με χαρά. Το κέρδισα και το απολαμβάνω πια.

Υπεύθυνος στήλης: Παντελής Ανδριανός
Τη συνέντευξη πήρε για λογαριασμό της εφημερίδας ο Σπύρος Βαρβέρης

Τεύχος 29: Πρόσωπα

Ελένη Μπακοπούλου Πόση… Ρωζέττη έκρυβες μέσα σου;

Δύσκολα συγκεντρώνεις την προσοχή σου σε ένα τέτοιο αφιέρωμα μόνο στην Ελένη Μπακοπούλου. Παρασύρεσαι και νομίζεις ότι το κεντρικό σου πρόσωπο είναι η Ντόρα Ρωζέττη. Διαβάζεις τα κείμενα της Ελένης, δημοσιευμένα την άνοιξη του 2006 από την Οδός Πανός, διαβάζεις την τελευταία μαρτυρία της στο Βήμα της Κυριακής, 30 Ιουλίου του ίδιου έτους και παντού το επίκεντρο είναι η Ρωζέττη. Είναι περισσότερο από φανερό το πάθος της για την αποκάλυψη της προσωπικότητας που βρίσκεται πίσω από το βιβλίο «Η Ερωμένη της». Είναι τόσο έκδηλη η δίψα για την απόδοση του σωστού ονόματος και την ανάδειξη των κληρονόμων των συγγραφικών δικαιωμάτων του βιβλίου που ξεχνάς ότι εδώ σε ενδιαφέρει η Ελένη και όχι η Ρωζέττη. Παλεύοντας να δώσεις μια διαφορετική ματιά και να αναζητήσεις γεγονότα και γραπτά που θα σε παραπέμψουν στην Ελένη, είναι όλο και πιο φανερό ότι με τον καιρό σταμάτησε να υπάρχει Ελένη… Έγινε και εκείνη μια Ντόρα Ρωζέττη.
Και λέω και εκείνη γιατί είναι πλέον ολοφάνερο ότι η Ελένη Μπογιατζόγλου έγινε η Ντόρα Ρωζέττη. Γυναίκα μεγαλωμένη στις αρχές του αιώνα, με αγάπη προς τις γυναίκες, αγάπη γνήσια ερωτική, που όμως άλλαξε το όνομά της, χρησιμοποίησε ψευδώνυμο για να κυκλοφορήσει το λεσβιακό μυθιστόρημα «Η ερωμένη της» το 1929 (εκδοτικός οίκος Θεοφανίδη – Λαμπαδαρίδη). Λίγα χρόνια μετά παντρεύτηκε κιόλας, έναν άνδρα που μάλλον δεν έμαθε ποτέ το παρελθόν της. Γράφει η Ελένη στην Οδός Πανός: «…Το τι μπορεί να έκαναν κάποιες γυναίκες με την πιο στενή φιλενάδα τους δεν είχε καμία ιδιαίτερη σημασία. Σημασία είχε μόνο το γεγονός ότι η κάθε γυναίκα εκπλήρωνε τον «προορισμό» της σαν σύζυγος και σαν μητέρα. Οι ομοφυλόφιλες γυναίκες μέχρι πριν δυο-τρεις δεκαετίες δεν έλεγαν «ή το ένα ή το άλλο» αλλά «άλλο το ένα και άλλο το άλλο». Δυο εντελώς διαφορετικά πράγματα γι’ αυτές…»
Μιλήσαμε με το Γιώργο Χρονά για την Ελένη Μπακοπούλου. Η αφήγηση της γνωριμίας και της συνεργασίας τους έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αν αναλογιστεί κανείς το γεγονός ότι ήταν απ’ τις τελευταίες αν όχι η τελευταία συνεργασία της Ελένης: «Μια μέρα ήρθε μια κυρία και μου είπε ότι έχει ένα σπάνιο υλικό, το οποίο θέλει να προστατεύσει. Ήταν ένα πολύ παράξενο πρόσωπο, μιλούσε πολύ καλά ελληνικά και τελικά διαπίστωσα ότι την ήξερα από διάφορους χώρους, από το ΑΣΤΥ, από προβολές ανάλογων ταινιών, διάφορες αφορμές και αν και δεν είχαμε μια πολύ συγκεκριμένη κουβέντα, πάντα μιλούσαμε όπως μιλάς γενικά σε αυτήν την πόλη, βιαστικά. Μου είπε ότι είναι συγγενής του Μιχάλη Κατσαρού, που ήταν ένας από τους δασκάλους μου, ο άλλος ήταν ο Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου και ότι είναι ανιψιός της ο Ντιμ Ντακόπουλος, που το βιβλίο του έχει εκδοθεί από την Εμπειρία Εκδοτική και είναι μπεστ σέλλερ μόνιμα στους Times της Νέας Υόρκης. Ζητούσε όμως τα δύο δεδομένα αυτά να μην τα διαδώσω. Μου έφερε το υλικό, έδωσα ένα ποσό που μου ζήτησε, μου ζήτησε και συμβόλαιο και είχα μια συνεργασία μαζί της η οποία ήταν εξουθενωτική. Πολύ σκληρός άνθρωπος αλλά και πολύ σπάνιος. Ερχόταν εδώ και επέβαλε τους όρους της. Αν και τσακωνόμασταν διαρκώς, με συμπαθούσε…
»Η Ελένη μας έβγαλε την ψυχή για να κυκλοφορήσουν αυτά τα τρία βιβλία. Μην τα πολυλογώ κυκλοφορεί το τεύχος και γίνεται ανάρπαστο. Ό,τι είχε η ίδια επάνω της συνόδευε αντίστοιχα και την τέχνη της. Δηλαδή αυτή την σκληρότητα που έδειχνε προς το έξω άλλη τόση έδειχνε και προς τον εαυτό της. Τα κείμενά της ήταν τέλεια. Μπορώ να πω ότι το έργο της ζωής της ήταν, από ένα σημείο και μετά, η γυναίκα που συνάντησε, η Ντόρα Ρωζέττη και η διαφύλαξη αυτού του υλικού. Όταν τη συνάντησα εγώ είχε καρκίνο και θεωρώ ότι μέρος της σκληρότητάς της ήταν και εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Μου είπε ότι θα έφευγε στην Αμερική, κουβέντα για την ασθένεια. Και μια μέρα με πλησιάζει μια κυρία, την οποία πάλι δεν ήξερα και μου λέει: Είμαι η αδερφή της Ελένης Μπακοπούλου και ήθελα να σας πληροφορήσω ότι η Ελένη πέθανε από καρκίνο.
»Προτού πεθάνει είχε βρεθεί σε ακόμα σκληρότερη εσωτερική κατάσταση και είχε απομονωθεί. Ήταν ένας σπάνιος άνθρωπος. Το τελευταίο κείμενό της δημοσιεύτηκε στο βήμα της Κυριακής, μέσω του Νίκου Μπακουνάκη. Σ’ αυτό ζητούσε τη διασταύρωση μέσω γραφολόγου του γραφικού χαρακτήρα της αφιέρωσης που είχε γράψει η Ρωζέττη στον Καβάφη με την αφιέρωση που της είχε κάνει σε ένα βιβλίο, όταν γνωρίστηκαν η Μπακοπούλου με τη Ρωζέττη. Είναι αληθινά σημαντικό γιατί αν διασταυρωθεί και επιστημονικά η ταυτοσημία της Ρωζέττη με την Νέλλη (Ελένη) Καλογλοπούλου Μπογιατζόγλου, υπάρχουν δύο κληρονόμοι, δυο ανίψια: η μια εργάζεται στην Καθημερινή νομίζω και ο άλλος στον Ελεύθερο Τύπο και αυτό μπορεί να ανατρέψει την όλη κατάσταση που σήμερα επικρατεί στην έκδοση του βιβλίου «Η ερωμένη της» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Ο «καημός» λοιπόν της Ελένης ήταν να αναγνωριστεί η ταυτότητα της Ρωζέττη, να δοθούν τα δικαιώματα στους δικαιούχους και να μην θεωρείται ντροπή εκ μέρους τους το γεγονός ότι η θεία τους ήταν λεσβία… Είχαν θεία μια προσωπικότητα σαν τη Ρωζέττη δηλαδή, η οποία επειδή κάποια στιγμή έμεινε μόνη της παντρεύτηκε έναν άντρα, χωρίς να του πει τι έκανε πριν.
»Έχουμε τρία βιβλία με συγκλονιστικά κείμενα γραμμένα από την Ελένη. Σκέφτομαι πολύ σοβαρά στη μνήμη της να το συγκεντρώσω όλο αυτό το υλικό σε ένα βιβλίο, όλο το λεύκωμα που χάρισε η Ρωζέττη στην Μπακοπούλου και που αποσπάσματά του δημοσιεύονται στα τρία αυτά βιβλία της Οδός Πανός. Μάλιστα τόσο όμορφο το θεωρώ, που όταν είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο της Vodafone, ήταν τότε η περίοδος που μου έφτασε από την Ελένη αυτό το υλικό και έλεγα στους γνωστούς μου δημοσιογραφικούς κύκλους ότι έχω στα χέρια μου το σκάνδαλο Vodafone της λογοτεχνίας!»
Φαντάζομαι ότι την απασχολούσε πολύ την Ελένη ό,τι είχε κρατήσει κρυφό στη δική της ζωή, όπως απασχολεί χιλιάδες γυναίκες στην Αθήνα και κυρίως στην ελληνική περιφέρεια. Όλες αυτές οι γυναίκες που δεν τολμάνε να μιλήσουν για τον πόθο τους στην οικογένειά τους, στη δουλειά τους και στο φιλικό περιβάλλον κουβαλάνε ένα φορτίο, κουβαλάνε μια Ντόρα Ρωζέττη. Πρόκειται για όλες αυτές τις γυναίκες που είναι κλεισμένες στην «αρκουδοσπηλιά» τους, όπως έγραφε η Ιωάννα Μόδη σε περασμένο τεύχος της City Uncovered.
Κι όμως τη δεκαετία του ‘70 και του ‘80 ένας άλλος εαυτός έκανε κουμάντο στο κορμί της Ελένης. Διαβάζουμε από την ιστοσελίδα της Ρούλας Σκούταρη: "…Μια από τις πρώτες λεσβίες που βγήκαν ανοιχτά, μίλησαν, έγραψαν και διεκδίκησαν τα δικαιώματα των λεσβιών, άνοιξαν τις πρώτες ρωγμές στην υποκριτική συνομωσία της σιωπής της ελληνικής κοινωνίας, αμφισβήτησαν ένα κατεστημένο που ήθελε τις λεσβίες εντελώς αόρατες…. Με περίσσια αγάπη για όλες τις γυναίκες για όλες τις γυναίκες, συμμετείχε στο φεμινιστικό κίνημα, στους αγώνες και στις αγωνίες του…"
Η Ελένη γράφει στην Οδός Πανός: «…Μήπως τελικά ο εαυτός μας σε κάθε περίοδο της ζωής μας αποτελεί και άλλη οντότητα; Μήπως έχουμε πίσω μας μια σειρά από πολλούς εαυτούς μας, άλλους νέους και άλλους γέρους, άλλους χαρούμενους και άλλους δυστυχισμένους, άλλους υγιείς και άλλους άρρωστους, ανάλογα με τη χρονική περίοδο που αντιστοιχεί στον καθένα; Να μπορούν άραγε να επικοινωνούν μεταξύ τους όλοι αυτοί οι εαυτοί μας; Να συμπονούν, ας πούμε, οι χαρούμενοι τους λυπημένους όπως συμπονεί κανείς τον λυπημένο φίλο; Ναι, μερικές φορές όταν σκεφτόταν τον εαυτό της σε περασμένες δυστυχισμένες μέρες, ένιωθε συμπόνια για ‘κείνον τον εαυτό της λες και ήταν άλλος άνθρωπος. Και ήταν σαν μια ζέστη να έβγαινε από το σώμα της και να πήγαινε να μπει σ’ εκείνον το δυστυχισμένο εαυτό της… Όσο γερνάει κανείς διογκώνονται τα υπαρξιακά…»

Υ.Γ.: Ευχαριστώ τον Γιώργο Χρονά για το υλικό που μου έδωσε, ειδικά για αυτό το αφιέρωμα. Ευχαριστώ από καρδιάς τη Νίκη Σταυρίδη για τον τρόπο που μου επικοινώνησε τις γνώσεις της αλλά και για την ατελείωτη στήριξή της. Ευχαριστώ και την Ισαβέλλα Κωνσταντινίδου που εμπνεύστηκε μόνιμη στήλη στην City Uncovered βασισμένη σε ένα «αλλόκοτο» θησαυρό…

Μαριανέλλα Κλώκα - Φεβρουάριος 2008

Τεύχος 28: Αλλόκοτα

Ο σιωπηλός πολύποδας

Ήθελα να χρησιμοποιήσω τον τίτλο ‘το σιωπηλό χταπόδι’ αλλά σκέφτηκα ότι κι αυτό το κακόμοιρο γίνεται θύμα παραδοσιακών συνηθειών. Ο πολύποδας ταιριάζει καλύτερα. Αλλά για τι πράγμα μιλάμε; Ποιος και ποια να ξέρει; Το ενδιαφέρον στην τωρινή επικαιρότητα δεν είναι οι εικόνες των οποίων η απειλή δημοσιοποίησης κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας, αλλά πού στην οργή ακουμπάει το ενδιαφέρον που δείχνουμε. Ας αποτολμήσουμε μία θεωρία.

Έστω ότι το τωρινό σκάνδαλο είναι όντως ερωτικό με χρηματικές προεκτάσεις. Έστω ότι δεν μιλάμε για αποχαρακτηρισμούς αρχαιολογικών χώρων ή έστω ότι τώρα πια αυτό δεν μας απασχολεί πια. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί να είναι σκάνδαλο οι καταγεγραμμένες ερωτικές σκηνές, γιατί να έχουν υπάρξει χρηματικές προεκτάσεις, γιατί να πλανάται η υποψία εκβιασμού και όλα αυτά τα υπέροχα που συνέβαιναν σε διάφορες δεκαετίες, πολύ πριν την εφεύρεση του dvd, τότε που οι φωτογραφίες ήταν ασπρόμαυρες.

Ουσιαστικά με νοιάζει το αγκάθι του συντηρητισμού που έχει φέρει στο λεξιλόγιό μας ξανά την λέξη ‘γαργαλιστικό’ που διαβάζαμε (εμείς οι αρχαίες) σε κάτι περιοδικά της δεκαετίας του ’70, ως πιτσιρίκια (σπεύδω να προσθέσω για να διευκρινίσω την αρχαιότητα).Ας πάρουμε τους βορειοευρωπαίους που κατέβαιναν στις άσπιλες και αμόλυντες παραλίες μας το ’50, το ’60, το ’70, πέταγαν τα ρουχαλάκια τους και χαιρόντουσαν το νερό, τη θάλασσα και τον ήλιο γυμνές και γυμνοί μαζί με, κατ’ επέκταση, τις ερωτικές συμπεριφορές που υπαγορεύονται από ένα κατ’ εξοχήν ερωτικό φυσικό περιβάλλον, σε κάποια δημόσια σημεία, παρ’ όλα τα εξοργισμένα λάβαρα που κατέβαιναν μενόμενα τις πλαγιές. Ακολουθήσαμε κι εμείς μετά, γυρίσαμε την πλάτη στα λάβαρα και έκτοτε δεν σταματήσαμε να το κάνουμε. Η χώρα χωρίστηκε ήρεμα και όμορφα σε χώρους όπου αυτά να γίνονται όμορφα και ωραία, με τις διάφορες σεξουαλικότητες να καταλαμβάνουν τους δικούς τους χώρους, ήρεμα και όμορφα (μετά βέβαια από τις γενναίες παλαιότερες διενέξεις για τις οποίες αποτείνουμε τιμή και δόξα στις γυναίκες και στους άντρες που πάλεψαν). Έτσι φτάσαμε να λέμε ότι συνηθίσαμε το γυμνό ανθρώπινο σώμα.Και πού πήγαν οι μενόμενοι και οι μενόμενες; Πουθενά βέβαια. Αρκετοί και αρκετές το κατάπιαν και το συνήθισαν, άλλοι και άλλες το υιοθέτησαν, παρέμειναν όμως και οι υπόλοιποι /ες που περίμεναν. Οπότε ιδού άλλη μία θεωρία συνωμοσίας και καταδίωξης. Ο συντηρητισμός δεν πέθανε, απλώς αγνοήθηκε σε κάποιους τομείς, όπως οι παραλίες και κάνα δυο τρία σημεία της χώρας, αλλά ουσιαστικά είναι γύρω μας, είναι παντού. Αν γυρίσεις να τον κοιτάξεις τότε υπάρχει. Κάτι σαν κβαντικό φαινόμενο.

Τον κοιτάμε τώρα στην μούρη και αυτός γιγαντώνεται. Θυμάστε εκείνο το παλλόμενο λάβαρο ενός μέλους εκείνης της μαύρης εκκλησίας και τα πλήθη να αλαλάζουν από κάτω; Έτσι κάνουμε και τώρα. Το μόνο που μπορώ να παραλληλίσω είναι ένα καθημερινό φαγοπότι με άφθονα ζωικά λίπη και τηγάνια. Παίρνουμε κάθε μέρα από 2 κιλά, ξυπνάμε χάλια, μειώνεται το προσδόκιμο όριο ζωής, κατατροπώνεται η καθημερινή ποιότητα ζωής και παρ’ όλ’ αυτά συνεχίζουμε γιατί έτσι κάνουν όλοι και όλες και αυτή είναι η γραμμή που δίνεται από τον περίγυρο.

Το να θεωρούμε τα τεκταινόμενα τώρα ‘σκάνδαλο’ σημαίνει ότι θεωρούμε ‘σκάνδαλο’ την ίδια την ανθρώπινη σεξουαλικότητα, το ίδιο το ανθρώπινο σώμα. Θα μου πείτε ότι είναι και το θέμα του εκβιασμού κλπ. κλπ. Μα θα υπήρχε εκβιασμός αν δεν θεωρείτο ‘σκάνδαλο’; Αν οι εικόνες αντιμετωπίζονταν όπως ενός ανθρώπου που τρώει σε μια ταβέρνα; Όχι βέβαια.

Εκείνο το πολυποδάκι που βεντουζώνει σε παιδική ηλικία μέσα μας, είναι διαγνώσιμο. Το βλέπουμε όταν μας ενοχλεί οποιαδήποτε ετερότητα, όταν πνίγεται η κουήαρ επιθυμία γιατί η μέινστρημ είναι παντοδύναμα αποδεκτή από το σύνολο, όταν κατεβάζουμε το κεφάλι στις κατηγορίες των μέινστρημ / κουήαρ συντηρητικών που δεν ανέχονται το διαφορετικό.

Πέρσι το καλοκαίρι είδαμε μία τάση να περιοριστεί ο γυμνισμός και να μπαμπουλωθεί το ανθρώπινο σώμα πάλι. Η ίδια τάση είναι παντού. Το αποτέλεσμα αυτού θα είναι ότι ο ερωτισμός θα ξαναμπεί στο συντηρητικό στόχαστρο απ’ όπου παλεύουμε μια ζωή να τον βγάλουμε. Εκατονταετίες έχουν κλαπεί από την ελεύθερη ερωτική έκφραση του ατόμου. Μέχρι και η μαύρη εκκλησία πνίγεται από την δικιά της πολιτική. Μήπως πρέπει να είμαστε λίγο πιο προσεκτικές και προσεκτικοί;

Ο πολύποδας είναι αντιμετωπίσιμος. Αρκεί να υπάρχει έγκαιρη και συνεχής διάγνωση. Η δυσκολία είναι στη συμπτωματολογία του που είναι τεράστια. Προτείνω να δημιουργηθεί μία λίστα για να μπορέσει το φαινόμενο να κατατροπωθεί. Ιδού τα πρώτα τρία συμπτώματα του πολύποδα-συντηρητισμού.
Αρχίζω με το κάτωθι:

1. Βρίσκω το επίκαιρο dvd άξιο εξαγοράς και αντικείμενο εκβιασμού.

2. Βρίσκω γαργαλιστικό το κουήαρ λάιφστάιλ γιατί είναι στο περιθώριο.

3. Βρίσκω ότι το επόμενο πράιντ δεν πρέπει να είναι στην Πλατεία Συντάγματος γιατί δεν είμαστε ακόμα έτοιμες και έτοιμοι για τέτοια έκθεση.

Αν συμφωνείτε με κάτι από τα ανωτέρω, τότε υπάρχει κάπου ο πολύποδας. Αναμένουμε την συμβολή του αναγνωστικού κοινού στον εμπλουτισμό της λίστας για τα συμπτώματα του συντηρητισμού.

Ισαβέλλα Κωνσταντινίδου - Φεβρουάριος 2008

Τεύχος 26: Αλλόκοτα

Ένα βότσαλο στη λίμνη

Σε αυτό το κείμενο θα φανταστούμε την Ελλάδα του σήμερα ως μια ήρεμη λίμνη, όπου λίγα queer ζητήματα την αναταράσσουν. Δεν νομίζω να θέλει και πολύ προσπάθεια για να το καταφέρετε, σωστά; Η σύλληψη της ιδέας μιας queer εφημερίδας, ενάμιση χρόνο πριν, βρήκε τη λίμνη ελαφρώς αναταραγμένη μετά το δεύτερο Athens pride και αν και ακούραστα, για όγδοη τότε χρονιά, η Θεσσαλονίκη έφερε εις πέρας ένα Πανόραμα, ωστόσο η λίμνη υπέφερε και σε αυτή την περίπτωση πολύ ελαφριές αναταράξεις. Κινήσεις διεκδικήσεων και διασκέδασης γίνονταν πάντα. Σύγχρονες εκδοτικές προσπάθειες είχαμε επίσης (βλέπε Deon print, Antivirus και 10%), με αποκορύφωμα, ως προς την κοινωνική ορατότητα, αυτή του Aftershave, που δυστυχώς όμως άντεξε μόλις 5 τεύχη. Τι έλλειπε λοιπόν που θα έφερε περισσότερες αναταράξεις στη βαλτωμένη ελληνική πραγματικότητα του σήμερα;Το καλοκαίρι του 2006, κατά τη διάρκεια των δεκαπενθήμερων διακοπών μου στη Σέριφο, σε αυτό τον μαγευτικό τόπο, που είναι γεμάτος από ήλιο, παραλίες, γκέι, λεσβίες, τρανς αλλά και υπέρμετρη υποκρισία, σκεφτόμουν όλα αυτά παράλληλα με το γεγονός ότι σε λίγες μέρες θα έπρεπε να ξαναγυρίσω στην καταδικαστική, για μένα, δουλειά γραφείου που έκανα σε μια, κατά τα άλλα, αξιοσέβαστη εταιρία.

Στην Ελλάδα, στον εκδοτικό τομέα που γνωρίζω καλύτερα (δεδομένης της σύλληψης και υλοποίησης τεσσεράμισι χρόνων πριν του περιοδικού Antivirus), έλλειπε μια έκδοση με συχνή περιοδικότητα (σκεφτείτε ότι και το δεκαπενθήμερο μου φαινόταν μεγάλο διάστημα από τη μια έκδοση μέχρι την άλλη). Αυτό θα βοηθούσε να μην ξεχνιόνται τα θέματά μας και να έχει ο κόσμος εντός και εκτός κοινότητας διαρκή τροφή συζήτησης και προβληματισμού. Έλλειπε μια έκδοση που να μην αναπαράγει το διαχωρισμό μιας ταλαίπωρης κοινότητας σε φατρίες (οι ξεφωνημένες και οι σοβαροί, οι πορνοστάρ και οι διανοούμενοι, οι γκέι και οι τρανς). Έλλειπε μια έκδοση που να δίνει ορατότητα στις λεσβίες. Έλλειπε μια έκδοση που να βάζει όλες τις ενδιαφέρουσες φωνές να εκφράζονται χωρίς διακρίσεις, με επίμονη δουλειά στο σουλούπωμα των κειμένων που έρχονταν. Τέλος και εξίσου σημαντικό, έλλειπε μια έκδοση που να βγάλει τα «εσώψυχα» της lgbt ελληνικής κοινότητας στη μάζα, να τα κυκλοφορήσει σε straight ή εναλλακτικά σημεία διανομής, δηλαδή σε πανεπιστήμια, σε θέατρα, σε κινηματογράφους, σε βιβλιοπωλεία, να τα στείλει μαζικά στην ελληνική περιφέρεια και να συνδέσει τη λίμνη με θάλασσες του εξωτερικού, ώστε να επηρεαστεί λίγο από τα κύματα που εκείνες δέρνουν. Και να ο απολογισμός μας για τον πρώτο χρόνο από την αρχική μας κυκλοφορία, το Δεκέμβριο του 2006!

Συντακτική ομάδα: It’s been a hard day’s night

Ο κορμός των συνεργατών (γυναικών και ανδρών) της εφημερίδας έχει εδώ και ένα χρόνο υποστεί μικρές απώλειες, που μάλλον οι περισσότερες μπορούν να εκληφθούν ως διακοπή για… ξεκούραση. Διαλέγω αυτό το βήμα για να ευχαριστήσω όλους τους ανθρώπους που στάθηκαν κοντά στην ιδέα και αν και είχαν τη ζωή τους, τις δουλειές τους, τα ημερολόγιά τους και τις προτεραιότητές τους, όλο το έτος στήριξαν με μικρό ή και ανύπαρκτο αντίτιμο, σε αρκετές περιπτώσεις, τη σύνταξη της City Uncovered. Ευχαριστώ τη Νίκη Σταυρίδη για την πολύτιμη βοήθειά της στο σουλούπωμα των κειμένων. Ευχαριστώ τις μόνιμες και τις εκάστοτε γραφές. Κάποιοι/ες, αυτή τη χρονιά, κάθησαν και σκέφτηκαν queer. Αποτύπωσαν σε χαρτί τις εικόνες και τις ιδέες τους και τις έστειλαν. Δεν έχω παρά να χαρώ που η εφημερίδα προκάλεσε αυτόν τον προβληματισμό και του έδωσε έξοδο έκφρασης αλλά και υπογραφής σε μια χώρα που ακόμα μεγάλο της μέρος ζει «στην ντουλάπα». Να καλέσω από εδώ όλους και όλες σας, που νομίζετε ότι αξίζει να βάλετε τα δάχτυλά σας στο κομπιούτερ, να σκεφτείτε, να γράψετε queer και να υπογράψετε. Η Ελλάδα μας έχει ανάγκη.

Διανομή: άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη

Ένα χρόνο πριν ξεκινήσαμε με δυο πόλεις: την πρωτεύουσα και την συμπρωτεύουσα. Ήταν από μόνο του ενθαρρυντικό το γεγονός της διείσδυσής μας (για να χρησιμοποιήσουμε μια αγαπημένη λέξη!) σε βιβλιοπωλεία, θέατρα, κινηματογράφους, γκαλερί, πανεπιστήμια, νοσοκομεία. Στην πορεία να βρούμε τρόπο και σημεία να διανέμουμε την εφημερίδα στην υπόλοιπη Ελλάδα. Έχουμε ακόμα δρόμο πολύ. Όμως σήμερα, ένα χρόνο μετά, μας ξέρουν και μας διαβάζουν ήδη στη Λέσβο, στο Βόλο, στη Μύκονο, στο Ηράκλειο, στη Σύρο, στη Σέριφο και άμεσα περιμένουν να μας διαβάσουν στην Κομοτηνή και στη Λάρισα (και στις δυο περιπτώσεις στα πανεπιστήμια). Το θέμα «ελληνική περιφέρεια» έχει συνέχεια και μάλιστα φιλοδοξούμε πολύ δυναμική. Πάντα περιμένουμε προτάσεις φιλικών τόπων διανομής στα email μας και από άλλες πόλεις. Μη διστάζετε, ρωτήστε!Για το κομμάτι της Κύπρου μπορώ να πω ότι η περισσότερη δουλειά έγινε από τον Κωνσταντίνο, που εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί το καλοκαίρι και τον ευχαριστώ δημοσίως.

Elizabeth Ziff: Η συμπαραγωγός του the L-word

Αδιαμφισβήτητα το λεσβιακό πρόσωπο της χρονιάς στην εφημερίδα. Η συμπαραγωγός του The L-Word έδωσε μια όμορφη συνέντευξη από την άλλη πλευρά του ατλαντικού σχετικά με το πιο πετυχημένο λεσβιακό σίριαλ (διανύει τώρα 5η συνεχόμενη χρονιά γυρισμάτων και προβολών στην Αμερική) που ακόμα η ελληνική τηλεόραση δειλιάζει να προβάλλει. Άφησε μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο του να έρθει στην Ελλάδα με το συγκρότημά της (αν την καλέσουμε) και να παίξει μουσική στο pride ή σε άλλη εκδήλωση, αλλά και κατέστησε πιο εύκολη την επικοινωνία με τις διάσημες κυρίες της σειράς, όταν αποφασίσουμε να έχουμε μια συνέντευξή τους.

Bears – cubs – otters – admirers

Τα γλυκά αρκουδάκια ενσωματώθηκαν στην εφημερίδα μέσω ενός αφιερώματος που τους έκανε γνωστά στο ευρύ κοινό. Μέχρι τότε ξέραμε, λίγο από εδώ λίγο από εκεί, ποιοι ήταν οι bears. Η πολύτιμη βοήθεια του Χρήστου Ψυχογιού και της ιστοσελίδας του (http://www.bigbarathens.gr/) όχι μόνο μας έδωσε στοιχεία για το ολοσέλιδο αφιέρωμα αλλά μας παρότρυνε να στηρίξουμε μια μηνιαία στήλη αφιερωμένη στα bear events. Σιγά σιγά θα την εξελίξουμε και αυτή σε μεγαλύτερη και πλουσιότερη. Το σίγουρο είναι ότι το αναγνωστικό κοινό μας, εξοικειώνεται με την ορολογία και τις εικόνες των bear και αυτό είναι υπέροχο!

Χορηγοί επικοινωνίας σε μεγάλες εκδηλώσεις

Η χορηγία επικοινωνίας είναι ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο. Περάσαμε καταπληκτικές στιγμές στα δύο φεστιβάλ κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη με το 9ο Πανόραμα και τη “Σύμπραξη κατά της ομοφυλοφοβίας” και στην Αθήνα με το 1ο Φεστιβάλ γκέι και λεσβιακών ταινιών με την Proud Promotions. Ήδη έχουμε συμφωνήσει για την χορηγία του 10ου Πανοράματος, την άνοιξη του 2008, και ετοιμαζόμαστε για μια δυναμική παρουσία μέσα και έξω από το Ολύμπιον.Το να είσαι χορηγός επικοινωνίας στο μεγαλύτερο lgbt γεγονός της χώρας, το Athens Pride είναι υποχρέωση, τιμή, χαρά και διασκέδαση. Η εφημερίδα δηλώνει τη διαθεσιμότητά της και για του χρόνου στην φετινή επιτροπή και εύχεται να κερδίσουμε την καλύτερη δυνατή ορατότητα. Το τελευταίο μεγάλο γεγονός ήταν το πανευρωπαϊκό ανθρωπιστικό lgbt φόρουμ στο Πολυτεχνείο, σημείο ζύμωσης και ανταλλαγής ιδεών, σκέψεων και προτάσεων δράσης.

Εκστρατεία για το HIV/AIDS

10 μύθοι για το HIV/AIDS χρειάστηκαν ειδική φωτογράφηση με μοντέλα δύο εθελοντές και μια εθελόντρια της Be Positive αλλά και τη – δυστυχώς σιωπηλή – οικονομική υποστήριξη της φαρμακευτικής εταιρίας Gilead Sciences Hellas. Διαβάστηκαν, σχολιάστηκαν, έκαναν αίσθηση και έδωσαν μια δική μας σφραγίδα στην προσπάθεια κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τον HIV. Σε άλλη σελίδα ο Super Condom και ο Παντελής Ανδριανός έδιναν το δικό τους «αγώνα» με στόχο την πρόληψη και την ενημέρωση. Να ευχαριστήσουμε την Χρυσούλα Μπότση από την ΜΕΛ του Συγγρός για την καταπληκτική συνέντευξη που μας χάρισε και να σας θυμίσουμε ότι η μάχη με το Aids είναι καθημερινή!

Quand les gays et les lesbiennes revisitent le Louvre

Και ήρθε η Γαλλία… Η εφημερίδα εκπροσώπησε την Ελλάδα ως – δυστυχώς – η μοναδική ελληνική lgbt επιχείρηση στο διεθνές εκθεσιακό σαλόνι, που διοργανώθηκε στο Καρουσέλ του Λούβρου. Χιλιάδες κόσμου στην καρδιά του Παρισιού μας γνώρισε, πολλοί έλληνες και ελληνίδες σπουδάστριες ήρθαν στο περίπτερο και μίλησαν μαζί μας, δώσαμε και πήραμε συνεντεύξεις, συζητήσαμε αρκετές συνεργασίες τις οποίες θα βλέπετε σιγά σιγά μέσα σε αυτό το χρόνο που έρχεται να υλοποιούνται. Ήταν ένα σημαντικό τριήμερο που μας έδωσε αυτοπεποίθηση, επίγνωση των καταστάσεων, ισχυροποίησε γνωριμίες εκτός συνόρων και πρόσθεσε στην, ήδη δεκάμηνη – τότε – κυκλοφορία, κύρος και εμπειρία. Το σαλόνι θα πραγματοποιηθεί και το 2008. Η εφημερίδα μας θα είναι ξανά εκεί.

Αττικό Μετρό και ΗΣΑΠ

Και αρχές Δεκέμβρη ήρθε το μεγάλο γεγονός που ακόμα και σήμερα, ένα μήνα μετά, δυσκολεύομαι να το πιστέψω. Χάρη στην ακούραστη προσπάθεια του Νίκου Σοφιανού και την υποστήριξη στα τελευταία βήματα της εφημερίδας, καταφέραμε να συμμετέχουμε στη δημοπρασία και να τοποθετήσουμε 12 περήφανα σταντ σε ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ & ΗΣΑΠ. Σε συνεργασία με το περιοδικό Antivirus και με τη γυναικεία εφημερίδα First η City Uncovered ξεκινά τη διανομή της και σε άλλα 12 σημεία από τα μέσα Ιανουαρίου (σύνολο 24 σταθμοί). Πρόκειται για τα ήδη εγκατεστημένα μαύρα κουτιά σε Πανόρμου, Μέγαρο Μουσικής, Συγγρού – Φιξ, Ακρόπολη, Ομόνοια, Μεταξουργείο, Σεπόλια, Βικτώρια, Άγιο Νικόλαο, Άγιο Ελευθέριο και Άνω Πατήσια, στα οποία θα προσθέσετε και τα ερχόμενα 12 στα πράσινα κουτιά της First σε Σύνταγμα, Μοναστηράκι, Ευαγγελισμό, Αμπελόκηπους, Εθνική άμυνα, Νέο Κόσμο, Θησείο, Κάτω Πατήσια. Τα queer θέματα εισβάλλουν με την αλήτικη συμπεριφορά αλλά και την ευελιξία του free press σε καθημερινά νοικοκυριά και αυτό θα είναι σε διάρκεια ένα μεγάλο επίτευγμα…

Κρατική βοήθεια: I’d rather sink than call the state for help!

Δεν θέλω να σας απογοητεύσω μα είναι η αλήθεια: στην υπόλοιπη Ευρώπη (με ελάχιστες ίσως εξαιρέσεις) κάθε χρόνο η εκάστοτε κυβερνήσεις αποδεσμεύουν κονδύλια για την ενίσχυση της «φωνής» των μειονοτήτων. Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι, μέχρι και πριν την εισαγωγή μας στο ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και τον ΗΣΑΠ, η εφημερίδα ήταν η δεκαπενθήμερη φωνή της ελληνικής lgbt μειονότητας, ιδού τα όσα συνέβησαν αυτή την ένδοξη κατά τα άλλα χρονιά με μερικούς κρατικούς οργανισμούς:
Η κα Τσουμάνη δήλωσε, μέσω γραμματέων της, ότι η Γενική Γραμματεία Ισότητας ασχολείται κατά αποκλειστικότητα με θέματα γυναικών (λες και η εκδότρια της εφημερίδας είναι κάτι άλλο ας πούμε) και φάνηκαν ιδιαίτερα ενοχλημένες που τους χτύπησα την πόρτα. Τι σχέση έχουμε εμείς με μια ιδιωτική πρωτοβουλία μιας λεσβίας; αναρωτήθηκαν στο τηλέφωνο… Την ίδια στιγμή η κα Τσουμάνη έδινε συνέντευξη στο ΕΨΙΛΟΝ και στη Ντίνα Δασκαλοπούλου λέγοντας ότι η ελληνική γκέι κοινότητα δεν διεκδικεί τα δικαιώματά της και μόνο αν αυτό συμβεί δυνατά μπορεί η ΓΓΙ να βοηθήσει… (σοβαρή υποσημείωση: το Athens Pride γίνεται εδώ και τρεις συνεχόμενες χρονιές στην πλατεία Κλαυθμώνος, απέναντι ακριβώς από τα γραφεία της γενικής γραμματέως… Σάββατο όμως δεν είναι κανείς στο γραφείο, ούτε και τις άλλες μέρες διαβάζουν καμιά αφίσα στο δρόμο…)
Ουδέν περαιτέρω σχόλιο έχω να κάνω για τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς που αποφάσισε να πάρει υπό την αιγίδα της ένα πρόγραμμα που εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και δέκα χρόνια και κάλεσε την εφημερίδα στα γραφεία της για να μας ζητήσει ελεημοσύνη. Οι υπεύθυνοι γραμματείς εκεί «ξελάσπωσαν» ένα κράτος που έπρεπε να δώσει κονδύλια για να μπορέσει να είναι μεγάλος ο αντίκτυπος της μοναδικής εκστρατείας που έφεραν εις πέρας μέσα στα πλαίσια ενός ευρωπαϊκού έτους «ίσων ευκαιριών». Τα νέα της εκστρατείας δημοσιεύονταν δωρεάν πάντα στον τομέα ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ και ο συνδετικός κρίκος ήταν ο Γιώργος Τσιτιρίδης, ενώ επίσημα (αν και το προτείναμε) δεν λάβαμε ποτέ ούτε ένα δελτίο τύπου με τα νέα της εκστρατείας στην Ελλάδα.
Χαμός από free press στο γραφείο της υπεύθυνης για τη διαφημιστική εκστρατεία του ΕΟΤ, κας Λαζαρίδου. Είδα διαφήμιση του ΕΟΤ ακόμα και σε έντυπα μαγειρικής, που κυκλοφόρησαν μόνο για όσο διάστημα κράτησε η διαφήμιση! Υπό την καθοδήγηση της υπουργού, κας Φ.Π.Πετραλιά, το υπουργείο μας είχε εντελώς «φτυσμένους». Στη γραμματέα της κας Λαζαρίδου το τηλέφωνο και τα στοιχεία της εφημερίδας πρέπει να τα αφήσαμε και πενήντα φορές, χωρίς φυσικά να μας απαντήσουν ποτέ. Σκεφτείτε ότι η εφημερίδα μας δεν πρότεινε στον ΕΟΤ καθαρά διαφήμιση. Πρότεινε να συνδιοργανώσουμε το περίπτερο στο διεθνές εκθεσιακό σαλόνι του Παρισιού. Είχαμε την αφέλεια να πιστεύουμε ότι μια τέτοια πρόταση θα είναι δελεαστική για έναν οργανισμό που προάγει τη μοναδική «βαριά» βιομηχανία της χώρας μας στο εξωτερικό. Μαύρη πόρτα και από εκεί. Λίγο πιο ευγενικά μας φέρθηκε, αλλά τελικά μας αρνήθηκε, το επιτελείο του νέου υπουργού, κου Σπηλιωτόπουλου. Είναι όμως βαθιά νυχτωμένοι ακόμα κυρία μου (που λέει και ο Λάκης)!
Το μόνο υπουργείο που μας στήριξε αυτή τη χρονιά με ένα απειροελάχιστο, βέβαια, ποσό είναι το υπουργείο υγείας μέσα από το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων και Πνευμονολογικών Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ). Οι επαφές μας εκεί έπιασαν τόπο, αν και λίγο καθυστερημένα. Όπως μου είπαν όμως και οι αρμόδιοι επί λέξει: κυρία μου άλλοι περιμένουν χρόνια…

Η χρονιά που έρχεται

Μας βρίσκει «αγκαλιά» με το 10% από τις 16 Ιανουαρίου και μετά. Περισσότερα θα βρείτε στο επόμενό μας τεύχος, όπου η σύνταξη του αγαπημένου περιοδικού θα εκφράζεται σε μια σελίδα μέσα στην City Uncovered.Σας υποσχόμαστε ότι θα επιμείνουμε και το 2008 στις συνεργασίες, στη διεύρυνση των στόχων μας και της κοινωνικής μας ορατότητας, στην «ανοιχτοσύνη» των δημοσιεύσεων, στα όλο και πιο σέξυ εξώφυλλα, στην αντικειμενικότητα των ειδήσεων, στις συνεντεύξεις διασημοτήτων και θα δουλέψουμε ώστε η βιωσιμότητα της εφημερίδας να μην σταθεί εμπόδιο στα όνειρά μας.

Μαριανέλλα Κλώκα - Ιανουάριος 2008

Γκέι και λεσβίες στα πανεπιστήμια; Μπα…αποκλείεται!

Η πραγματικότητα που επικρατεί στα ελληνικά πανεπιστήμια μεταξύ των φοιτητών/τριών είναι η προβολή της ετεροφυλοφιλίας ως της μιας και μοναδικής σεξουαλικότητας που υπάρχει και κυριαρχεί. Ενώ τα πανεπιστήμια σφύζουν από γκέι και λεσβίες φοιτητές και φοιτήτριες, η σεξουαλικότητά τους αποσιωπάται, ο ερωτικός τους προσανατολισμός προσπερνάται από τους υπόλοιπους/ες φοιτητές/τριες και αναδύεται μόνο στις κουτσομπολίστικες συζητήσεις στα τραπεζάκια του κυλικείου και στα πολιτικά τραπεζάκια που είθισται να στολίζουν τα πανεπιστήμιά μας.

«Μπας και ο τάδε είναι;» «Λες να το πάει το γράμμα η δείνα;»

Και συνεχίζονται οι εικασίες, τα κακεντρεχή σχόλια για την εμφάνιση και το περπάτημα του «τάδε» και της «δείνα», αλλά ποτέ δε σε ρωτάνε στα ίσια και εσύ ποτέ δεν τους το λες στα ίσια. Προτιμούν να πιστεύουν ότι είσαι ασεξουαλικός/η, αντιερωτικός/η, ενώ εσύ κάθεσαι στο τραπεζάκι του κυλικείου σου και ξεγυμνώνεις με τα μάτια σου όλες τις γκόμενες που περνάνε!Που να το ήξεραν…

Το θέμα όμως αγαπητή και αγαπητέ συμφοιτητή και συμφοιτήτρια είναι να το μάθουν. Μόνο έτσι θα σε δουν, θα σε αναγνωρίσουν, θα πάψουν να σε ακυρώνουν ή να επιλέγουν μονόπλευρα την προσωπικότητά σου. Να λοιπόν ένας χώρος για να κάνεις άλλη μια φορά το coming out σου σε όσους/ες δε θέλουν να δουν την ομοφυλοφιλία σου, σε όσους/ες το υποψιάζονται αλλά κωλώνουν να σε ρωτήσουν και εσύ φοβάσαι να τους το πεις, στους συμφοιτητές/τριές με τους/τις οποίους/ες κάθεσαι και πίνεις με τις ώρες καφέ στο κυλικείο, στους φίλους/ες που συζητάτε για την εξεταστική και κάνετε μαζί τις εργασίες για τα εργαστήρια, στους/στις πολιτικούς/ες συντρόφους/ισσες που μοιράζεστε το ίδιο σταντ στη σχολή, σε όλους και όλες αυτούς και αυτές που σε πρήζουν με τα γκομενικά τους και εσύ απλά σιωπάς.

Δηλώνοντας τις ερωτικές σου προτιμήσεις και τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό στο πανεπιστήμιο όπου και περνάς τα τέσσερα έως εφτά καλύτερα χρόνια της ζωής σου, κάνεις εν τέλλει ορατή την ομοφυλοφιλία σου βρε άνθρωπε, οχυρώνεσαι, ενδυναμώνεσαι και ξέρεις τι θα αντιμετωπίσεις αύριο μεθαύριο και στον εργασιακό σου χώρο. Βλέπεις τους ρατσιστές/τριες, τους ομοφοβικούς/ες, όμως επιτέλους όταν αρχίζει το coming out, δεν έχει τελειωμό! «και εσύ;…και ο άλλος; Και αυτή;» και κάπως έτσι γίνονται τα βήματα για την κοινωνική μας ορατότητα ξεκινώντας από τους χώρους κοινωνικοποίησής μας. Ένα ακόμη παράπονο που έχω από τα πανεπιστήμιά μας είναι η απουσία σταντ (τα λεγόμενα πολιτικά τραπεζάκια που παρελαύνουν σε όλα τα πανεπιστήμια με άλλοτε πολύχρωμες αφίσες και άλλοτε με μονόχρωμες ανάλογα με τον πολιτικό προσανατολισμό) από ομοφυλόφιλους/ες ή κάποιες πρωτοβουλίες κατά της ομοφοβίας. Αυτό είναι το βήμα δεύτερον. Αφού έχουμε κάνει το coming out μας στα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. μας και αφού ως φοιτητές/τριες έτσι και αλλιώς συνδικαλιζόμαστε και έχουμε άποψη επί παντός επιστητού (πολιτική, υγεία, ρατσισμός, ασφαλιστικό κ.λπ), γιατί να μη στήσουμε και εμείς οι γκέι και λεσβίες το τραπεζάκι μας για να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας και να παρουσιάσουμε τα ζητήματά μας;

Το παράδειγμα της Μυτιλήνης όπου συγκροτήθηκε η Πρωτοβουλία Κατά Της Ομοφοβίας πέρυσι το Μάη με τη συμμετοχή γκέι, λεσβιών, αμφί, τρανς καθώς και αριστερών και αντιεξουσιαστών φοιτητών/τριών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αποτελεί πολύ καλό πρότυπο προς μίμηση. Σταντ τα οποία ενδεικτικά θα περιλαμβάνουν έντυπο υλικό από διάφορες ομάδες (ΛΟΑ, ΟΛΚΕ, Athens Pride) καθώς και τη δεκαπενθήμερη εφημερίδα για τον σεξουαλικό προσανατολισμό, CITY UNCOVERED, θα ήταν πολύ καλή αρχή προς ενημέρωση του γκέι κοινού αλλά και του στρέιτ κοινού που δεν μας βλέπει ή δεν θέλει να μας δει. Επίσης, τα αυτοκόλλητα της ΛΟΑ που αναγράφουν συνθήματα όπως «ο πόθος μας διεκδικεί ύπαρξη και λόγο, 100% ίσα δικαιώματα» θα μπορούσαν κάλλιστα να στολίσουν τα ψυχρά μας αμφιθέατρα και να δώσουν λίγο χρώμα ουράνιου τόξου στα άχαρα πανεπιστήμιά μας. Άντε, ξεκινάμε μετά τις Χριστουγεννιάτικες γιορτές! Άσε, που αν βγουν και οι ακαδημαϊκοί/ες από τη ντουλάπα, ποιος μας πιάνει!

Έχουν ξεκινήσει και οι δικές μου ακαδημαϊκές διακοπές και εδώ που κάθομαι στο λιμάνι της Κέρκυρας περιμένοντας το πλοίο για να πάω απέναντι, βλέπω σε έναν κάδο σκουπιδιών γραμμένα τα αρχικά της Ο.Λ.ΚΕ.. Μωρέ μπράβο σκέφτηκα, ακόμη και στους κάδους αρχίσαμε να προβαλλόμαστε. Μια χαρά τα πάμε, αφού μέχρι και ο Δήμος μας υποστηρίζει… Το ομοφυλόφιλο μυαλό μου με παρέσυρε…α…δυστυχώς τελικά ο κάδος του Δήμου έγραφε Ο.Λ.ΚΕ. (Οργανισμός Λιμένος Κέρκυρας) και όχι Ο.Λ.Κ.Ε. (Ομοφυλόφιλη Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας).

Τι καλά που θα ήτανε…

Φιλίππα Διαμάντη - Ιανουάριος 2008

Τεύχος 25: Altera Pars

Όταν η Ελλάδα ανακάλυψε τις λεσβίες

Σερφάροντας διαδικτυακά βρέθηκα μπροστά σε δημοσίευμα παλιού περιοδικού (δεν κυκλοφορεί πλέον) γυναικείας ύλης με τίτλο «Λεσβίες υπάρχουν στην Ελλάδα!». Αδύνατον να μη γελάσω. Αδύνατον να μην σκεφτώ την άγνοια που βασίλευε τότε (μιλάμε για Ιούνιο 1980). Άγνοια που επικρατεί ακόμα γύρω μου, όπως συνειδητοποιώ μέσα από συζητήσεις όπου πλειστάκις έχω βρεθεί απέναντι σε χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του αντρικού φύλου που με νεοναζί- attitude μου λένε τι να κάνω και τι δεν πρέπει να κάνω, σα να είναι «επίτιμες» λεσβίες και ‘γω η πρώτη ουρανοκατέβατη! Αυτή η άγνοια έχει διαιωνίσει πολλές ομοφοβικές προκαταλήψεις και δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο λεσβιασμός (όπως και η ομοφυλοφιλία γενικά) συγχέεται με τον προσηλυτισμό σε θέματα γονεϊκότητας. Χαρακτηριστική ρήση το «θα κάνουν τα παιδιά σαν τα μούτρα τους!» (sic). Παρατηρώντας καλύτερα τις μορφές γονεϊκότητας γύρω μου θα έλεγα με σιγουριά πως άλλος γονέας έχει τ' όνομα και άλλος τη χάρη! Τα ευκόλως εννοούμενα…
Δυστυχώς, ένας μεγάλος αριθμός str8 πιστεύει ακόμα πως η ομοφυλοφιλία είναι κάτι το αναστρέψιμο, πως επιλέξαμε το σεξουαλικό μας προσανατολισμό και πως μπορούμε ν’ αλλάξουμε, άμα θελήσουμε. Γίνεται το αντίστροφο; Θα επέλεγαν συνειδητά ομοερωτικό σεξουαλικό προσανατολισμό; Σα να μου λένε, δηλαδή, πως η αυτοεκτίμηση, η κοινωνική αποδοχή, ο σεβασμός και η νομοθέτηση των ίσων δικαιωμάτων αγγίζουν τη σφαίρα της μαρξιστικής ουτοπίας. Σεβαστό το δικαίωμα στη διαφορετική άποψη, αλλά έχω ακούσει τόσα ευτράπελα που θα έλεγα πως οι απόψεις διαμορφώνονται ανάλογα με την εκάστοτε διάθεση ή τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν ή από το πόσο πειστικά είναι αυτά που ακούσαμε ή διαβάσαμε πρόσφατα.
Λίγο έως πολύ έχουμε σπαταλήσει αρκετή ενέργεια προσπαθώντας ν’ αλλάξουμε τέτοιες στάσεις και απόψεις και μπορεί να φαίνεται σα να μας ενδιαφέρει περισσότερο τι γνώμη έχουν οι str8 για μας παρά το πώς θα κάνουμε τη ζωή μας περισσότερο ολοκληρωμένη και ευτυχισμένη. Όμως, είναι αδύνατον να μιλήσεις για ομοφυλοφιλία, lgbt κοινότητα, λεσβιακή κουλτούρα, ομοερωτικές σχέσεις, κινηματική πολιτική ή απλά για τη ζωή σου σα να ήταν θέματα ξέχωρα. Δεν υπάρχουν σαφή όρια ανάμεσα στα θέματα αυτά. Όταν αναφέρεσαι στη ζωή σου ή τη σχέση με τους οικείους σου είναι αδύνατον να μην αναφερθείς σε βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζεις ή αντιμετώπισες. Είναι αδύνατον να μην αναφερθείς σε βασικά αιτήματα της ευρύτερης lgbt κοινότητας. Κάνεις με τον τρόπο αυτό κινηματική πολιτική. Αναγκάζεσαι να χρησιμοποιείς απλή γλώσσα και κατανοητή επιχειρηματολογία όταν αναφέρεσαι σε βιώματα και αιτήματα, ιδιαίτερα όταν έχεις απέναντι κόσμο που δεν γνωρίζει. Ακόμα χειρότερα δε, όταν έχεις να κάνεις με τα ΜΜΕ που ή το παίζουν ή είναι άσχετα και συχνά οι τίτλοι χρησιμοποιούνται για να τραβήξουν περισσότερο το αναγνωστικό κοινό παρά για να ενημερώσουν. Το political correct πάει στο βρόντο, δηλαδή. Το 1980 η Ελλάδα με το περιοδικό «Πάνθεον» ανακάλυψε την ύπαρξη ενός νέου είδους πολιτισσών που λέγονται λεσβίες. 27 χρόνια μετά με το «ΒΗΜΑGAZINO» ανακαλύπτει πως υπάρχουν οι «άλλες» γυναίκες. Χμ, λέτε;

Ειρήνη Πετροπούλου - Δεκέμβριος 2007

Τεύχος 24: Πρόσωπα

Harvey Milk

Ίσως να μην χρειάζονται ιδιαίτερα λόγια και συστάσεις για τον Χάρβεϋ Μιλκ. Ίσως απλά χρειάζεται για το έργο λαμπρών προσωπικοτήτων μοναχά κάποιο αφιέρωμα για να μην ξεχνάμε οι παλιότεροι και για να μαθαίνει η νέα γενιά την ιστορία του γκέι κινήματος του κόσμου.Πριν από ένα χρόνο κατά τη διάρκεια των προβολών που διοργάνωσαν οι ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ, παρακαλούθησα στο ΔΑΝΑΟ ένα ντοκυμαντέρ αφιερωμένο στη ζωή του Χάρβεϋ Μιλκ. Νομίζω ήταν η πρώτη φορά που μαζικά το ελληνικό κοινό μάθαινε με λεπτομέρειες τόσα πολλά για τη ζωή του αμερικανού ακτιβιστή και πολιτικού. Να ευχαριστήσουμε τους ανθρώπους που επέλεξαν τις ταινίες αυτές, εκ των οποίων ήταν κι ένας “δικός” μας άνθρωπος που σίγουρα άσκησε επιρροή, η Μαρία Cyber.

O Χάρβεϋ Μιλκ γεννήθηκε το 1932 στη Νέα Υόρκη, αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο του Άλμπανι και κατατάχτηκε στο ναυτικό. Μετά το ναυτικό, και αφού έμεινε για λίγα χρόνια στο Ντάλλας, μετοίκησε στη Νέα Υόρκη όπου και εργάστηκε στη Wall Street. Παράλληλα συμμετείχε στο ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων, ως βοηθός σκηνοθέτη, με κυριότερες την παράσταση Lenny και το πασίγνωστο μιούζικαλ Jesus Christ Superstar. Το 1972 μετοικεί μόνιμα στο Σαν Φρανσίσκο, όπου μένει μαζί με τη σχέση του, τον Σκοτ Σμιθ, ανοίγει μια επιχείρηση στο Κάστρο και αρχίζει να γίνεται ο σύνδεσμος των επιχειρήσεων της γειτονιάς του με το δήμο της πόλης. “Κάποιος του είπε τότε ότι ένας ανοιχτά γκέι άνδρας ήταν αδύνατο να κερδίσει τις εκλογές αλλά ευτυχώς εκείνος τον αγνόησε”, γράφει στο περιοδικό TIME ο δημοσιογράφος John Cloud. Μιλάμε για μια εποχή όπου δεν υπήρχαν νόμιμες γκέι οργανώσεις στις ΗΠΑ και που ακόμα η ψυχιατρική αναφερόταν στους γκέι και τις λεσβίες με τον όρο ψυχικά διαταραγμένα και άρρωστα άτομα.

Ο Μιλκ ξεκινά πολιτική εκστρατεία για να εκλεγεί στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης, πράγμα που απέτυχε να καταφέρει για δυο συνεχόμενες εκλογικές υποψηφιότητες. Ήταν όμως εμφανές ότι μετά από κάθε δημόσια ομιλία του κέρδιζε έδαφος στο μυαλό και στις καρδιές των πολιτών του Κάστρο αλλά και του Σαν Φρανσίσκο. Το 1975, ο Μιλκ κατάφερε να κάνει τους πρώτους σοβαρούς εχθρούς εκμεταλλευόμενος ένα γεγονός: ένας πρώην πεζοναύτης, ο Όλιβερ Σιπλ, έσωσε τη ζωή του αμερικανού προέδρου Φορντ και ενώ όλα τα μέσα ενημέρωσης είχαν στραμμένες τις κάμερες πάνω του και ήταν πρωτοσέλιδο, ο Μιλκ -επιλέγοντας την τακτική του outing- δήλωσε ότι ο Σιπλ είναι ένας γκέι ήρωας μετά από αυτή του την πράξη. Μάταια προσπαθούσε ο Σιπλ να παραπλανήσει την κοινή γνώμη για τις ερωτικές του προτιμήσεις. Το γεγονός σόκαρε τους συντηρητικούς και στρατιωτικούς κύκλους, σχεδόν κατέστρεψε τη ζωή του Σιπλ και έδωσε μεγάλη δημοσιότητα στο πρόσωπο του Χάρβεϋ Μιλκ.

Τελικά εκλέχτηκε το 1977 στο συμβούλιο των ελεγκτών. Ήταν πανηγυρικά ο πρώτος ανοιχτά γκέι υποψήφιος που κατάφερε να εκλεγεί σε κάποια από τις μεγάλες αμερικανικές πολιτείες, εκπροσωπώντας την περιοχή 5, που φυσικά συμπεριλάμβανε την γκέι γειτονιά Κάστρο.

Η θητεία του είχε διάρκεια 11 μήνες και αυτό το χρονικό διάστημα ήταν αρκετό στον Χάρβεϋ Μιλκ για να υποστηρίξει οικονομικά μια μεγάλη εκδήλωση για τα δικαιώματα των γκέι αλλά και για να αποτρέψει την ψήφιση μιας πρότασης που ήρθε κατευθείαν από τους συντηρητικούς της Καλιφόρνια, σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε να εκδιώκονται από τα σχολεία οι καθηγητές, αν δήλωναν ανοιχτά ότι ήταν λεσβίες ή γκέι. Εκείνη τη χρονιά συμμετείχε σε ραλί για τα δικαιώματα των γκέι και των λεσβιών στους ώμους των ψηφοφόρων του καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας. Μέσα στο συμβούλιο των ελεγκτών έκανε σημαντικές συμμαχίες με εκπροσώπους της εργατικής τάξης και των έγχρωμων πολιτών, προσπαθώντας πάντα να επηρεάζει υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις αποφάσεις του ελεγκτικού συμβουλίου και έχοντας στο πλευρό του τον οραματιστή δήμαρχο Μοσκόνε.

Προς το τέλος του 1978 ένας εκ των ελεγκτών της συντηρητικής πλευράς, ο Γουάιτ, παραιτήθηκε και ήταν σε εξέλιξη σημαντικής σημασίας παρασκήνια για την αντικατάστασή του. Η πλευρά του Μιλκ επιθυμούσε να αντικατασταθεί από έναν προοδευτικό ελεγκτή και η άλλη πλευρά εξέφραζε τις αντιρρήσεις της με κύρια εκπρόσωπο την Νταϊάν Φενστάιν. Η Φενστάιν έπεισε τελικά τον Γουάιτ να ζητήσει να επανέλθει στο συμβούλιο όμως τελικά ο δήμαρχος Μοσκόνε δεν έκανε δεκτή την επανεμπλοκή του. Έτσι στις 27 Δεκεμβρίου 1978 ο Γουάιτ μπήκε στο δημαρχείο ένοπλος, πέρασε το πιστόλι κρυφά από τα συστήματα ασφαλείας και ζήτησε για μια ακόμα φορά από τον Μοσκόνε να κάνει δεκτή την αίτησή του. Ο Μοσκόνε αρνήθηκε και ο Γουάιτ τον δολοφόνησε ενώ αμέσως μετά πήγε στο γραφείο του Μιλκ και τον δολοφόνησε και αυτόν.

Η είδηση της δολοφονίας του Μοσκόνε και του Μιλκ έπεσε σαν κεραυνός στο Σαν Φρανσίσκο και στις ΗΠΑ. Οι γνωστοί και οι φίλοι δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. Χιλιάδες κόσμου συμμετείχαν τη νύχτα της κηδείας του στην πορεία που έγινε στη μνήμη του Χάρβεϋ Μιλκ και ο δολοφόνος οδηγήθηκε στο δικαστήριο, όπου όμως κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε για φόνο εξ αμελείας, παρόλο που είχε μπει οπλισμένος στο δημαρχείο.

Φαίνεται όμως ότι ο Μιλκ ήξερε πολύ καλά τι θα του συμβεί τη μέρα που αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική ως ανοιχτά γκέι υποψήφιος. Είχε ηχογραφήσει μια σειρά μηνυμάτων τα οποία ζήτησε να δοθούν στη δημοσιότητα σε περίπτωση δολοφονίας του. Λέει σε ένα από αυτά: “Αυτό το μήνυμα το ηχογραφώ γιατί υπάρχει μεγάλη περίπτωση ως γκέι ακτιβιστής, ως ανοιχτά γκέι πολιτικός να δολοφονηθώ. Θα ήθελα να καταστήσω όσο πιο σαφές γίνεται ότι ποτέ δεν ήμουν μόνο ένας γκέι υποψήφιος. Ένιωθα πάντα μέλος μιας κοινότητας, έδρασα ως μέλος της γκέι κοινότητας”.

Τεύχος 23: Συνέντευξη

Gala: Faraway... so close!

FO: Λοιπόν, ήταν το όνειρό σου σαν παιδί να ασχοληθείς με τη μουσική;

GALA: Το πρώτο μου όνειρο ήταν να γίνω χορεύτρια. Από εκεί ξεκίνησαν όλα. Μου άρεσε όταν ήμουν μικρή να μαζεύω τις φίλες μου στο σπίτι και να τις σκηνοθετώ – έστηνα ολόκληρα σώου και παραστάσεις!

F: Πότε ένιωσες ότι η μουσική ήταν αυτό που ήθελες να κάνεις;

G: Κατά κάποιο τρόπο, η μουσική πάντα έπαιζε πρωταρχικό ρόλο στη ζωή μου. Θυμάμαι τη μητέρα μου να τραγουδάει πολύ. Θυμάμαι να τρέχω από το σχολείο στο σπίτι και να ζητάω από τη μητέρα μου να βάλει «το μήλο» στο πικάπ, τον δίσκο των Beatles. Τρελαινόμουν να βλέπω το μήλο να γυρνάει και ν’ ακούω τη μουσική!

F: Πόσων ετών ήσουν τότε;

G: Πέντε.

F: Και πώς έφτασαν τα πράγματα στο “Freed From Desire”;

G: Στα 15 μου έμαθα ότι είχα ένα πρόβλημα με την πλάτη μου και έπρεπε να σταματήσω εντελώς να κινούμαι και να χορεύω. Έτσι αφοσιώθηκα στη μάθηση και έγινα άριστη στο σχολείο. Μέσα μου, όμως, υπέφερα πολύ για όλο αυτό, ήταν μαρτύριο! Έτσι άφησα το σχολείο μου και πήγα στην Αμερική, στη Βοστώνη. Γράφτηκα σ’ ένα καλλιτεχνικό σχολείο και ήταν υπέροχα, γιατί για ένα χρόνο σπούδαζα τέχνες, τραγούδι και χορό. Όταν ήρθε η ώρα για το Πανεπιστήμιο, πήγα στη Νέα Υόρκη και σπούδασα φωτογραφία εκεί. Η φωτογραφία με ώθησε στο να μπω σε πολλούς κόσμους, έχοντας μια μηχανή στα χέρια και τόσους διαφορετικούς ανθρώπους μπροστά στο φακό μου. Έτσι εισχώρησα στο χώρο των dj και των μουσικών, φωτογραφίζοντάς τους. Κάθε καλοκαίρι επέστεφα στην Ευρώπη και φωτογράφιζα djs και καλλιτέχνες, στη συνέχεια άρχισα να μπαίνω όσο πιο συχνά γινόταν στο στούντιο μαζί τους, να ηχογραφώ και να τους παρουσιάζω τη φωνή μου και τις δυνατότητές μου στη σύνθεση και τον στίχο.

F: Ήταν δύσκολο;

G: Φυσικά! Τίποτα δεν ήρθε εύκολα. Όλοι βλέπουν κάποιον να κάνει επιτυχία και να βρίσκεται στην κορυφή και πιστεύουν ότι έγινε μέσα σε μια μέρα.

F: Δε σ’ ενοχλεί το ότι πρέπει να πείσεις κάποιους για τις ικανότητες και το ταλέντο σου; Για ορισμένους είναι πρόκληση, αλλά…

G: Ξέρεις, υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί καλλιτέχνες, πραγματικότητες κι εμπειρίες. Διάβαζα ένα άρθρο, πρόσφατα, για τη Celine Dion. Έλεγε ότι όταν ήταν δεκατεσσάρων, η μητέρα της την έστειλε να κάνει μαθήματα τραγουδιού. Μετά, ο δάσκαλός της έγινε ο manager της και παραμένει μέχρι σήμερα. Διάλεξε και διαλέγει τα τραγούδια της, επέλεξε τη δισκογραφική της εταιρία, έκανε τα πάντα! Ήταν εντελώς καθοδηγούμενη σ’ αυτό. Η δική μου εμπειρία είναι ακριβώς το αντίθετο! Κανείς, ποτέ, δε με καθοδήγησε και δεν είχα ποτέ αυτή τη βοήθεια. Στην πραγματικότητα, έπρεπε να παλέψω με τη δισκογραφική μου εταιρία, οι djs με έκλεψαν… Ήμουν ουσιαστικά μια γυναίκα που πάλευε στον κόσμο των ανδρών. Κανείς δε με έσωσε, ποτέ.

F: Δε σε αποθαρρύνει αυτό;

G: Ναι.

F: Και πώς τα καταφέρνεις να επιμένεις σ’ αυτό;

G: Ξυπνάω πολλά πρωινά και λέω «τέρμα, θα παντρευτώ, θα τα παρατήσω…». Αλλά ξέρω ότι την επόμενη μέρα από αυτή μου την επιλογή θα χανόμουν, θα πέθαινα.

F: Τα χρόνια έχουν περάσει, έκανες πολύ όμορφα πράγματα, κάνεις ακόμα και θα κάνεις και στο μέλλον. Αν σου ζητούσα να συνοψίσεις όλα αυτά τα 10-12 χρόνια της ζωής σου, τι θα έλεγες ότι σου αρέσει και τι όχι; Τι σιχαίνεσαι;

G: Το εμπόριο, τη συναλλαγή. Το ότι ξοδεύω πιο πολύ χρόνο στο να βρω μια δισκογραφική εταιρία, έναν επενδυτή. Δε μου αρέσει να χτυπάω πόρτες για να βρω ανθρώπους να με πιστέψουν, θα ήθελα να ερχόντουσαν αυτοί σε μένα, αλλά αυτό δε γίνεται. Αυτό που μου αρέσει είναι η δημιουργική διαδικασία, όταν γυρίζω βιντεοκλίπ, όταν γνωρίζω καταπληκτικούς ανθρώπους, σκηνοθέτες, το να φτιάξω ένα καλό βίντεο με ελάχιστα χρήματα… Μου αρέσει η πρόκληση. Και μου αρέσει πολύ να κάνω live. Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω δει πολλούς να κάνουν live όως εγώ με τη μπάντα μου. Έχουμε απίστευτη ενέργεια!

F: Πώς ήταν η μουσική βιομηχανία όταν ξεκίνησες? Έχει αλλάξει?

G: Βέβαια, τελείως. Παλιά πουλούσαμε δίσκους, τώρα υπάρχει το Internet. Οι άνθρωποι κατεβάζουν μουσική τσάμπα. Σίγουρα δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στις live εμφανίσεις. Είναι δύσκολο όμως να υπογράφεις συμβόλαια, γιατί δεν υπάρχουν πια κέρδη και οι εταιρείες κλείνουν η μία μετά την άλλη.

F: Πώς βρίσκεις τη μουσική πραγματικότητα, σήμερα.

G: Σε κάθε χρονική στιγμή υπάρχουν καλοί, μέτριοι, κακοί καλλιτέχνες. Οι άνθρωποι όταν μεγαλώνουν τείνουν να υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει πια καλή μουσική, αλλά αυτό δεν ισχύει. Πάντα μπορείς ν’ ακούσεις καλή, ποιοτική μουσική. Ίσως να εστιάζουν τώρα πιο πολύ στην εμφάνιση και στο οπτικό κομμάτι, ειδικά στις γυναίκες…

F: Με οδηγείς στην επόμενή μου ερώτηση. Ποια είναι η γνώμη σου για την εικόνα της γυναίκας που προβάλλεται σήμερα.

G: Είναι χάλια! Κι όσο πάει χειροτερεύει αντί να καλυτερεύει. Πιστεύω ότι η εικόνα τους παλιά ήταν πολύ πιο δυναμική. Βλέπω ταινίες από το 1930 και ’40 με την Bette Davis για παράδειγμα. Υπάρχουν δυναμικές γυναίκες. Τώρα λυπάμαι, αλλά η Angelina Jolie για παράδειγμα είναι το αντίθετο του δυναμισμού. Μπορεί να φοράει ένα στενό μαύρο ρούχο και να πυροβολεί με ένα όπλο τους πάντες, αλλά δε γίνεται πιστευτό. Έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με τις φαντασιώσεις των ανδρών . Εγώ βλέπω απλά πολλές Μπάρμπι σε όλες τις εκδοχές. Λευκές, μαύρες, λατίνες….Ενώ η Bette Davis, μπορεί να ήταν μία ντίβα του Χόλλυγουντ, αλλά στις ταινίες της είχε βασικά την εικόνα λεσβίας. Είναι δυναμική, κάνει ιππασία, καπνίζει, φοράει τα ρούχα που θέλει, λέει αυτό που πιστεύει, έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της… Δε βλέπω να προβάλλονται τέτοιες γυναίκες, πια.

F: Εντάξει, αλλά δεν υπάρχει εξέλιξη στα χρόνια? Δε θα μπορούσε να είναι μία μοντέρνα Bette Davis, η Meryl Streep ή η Nicole Kidman?

G: Όχι, δεν το βλέπω αυτό. Εγώ βλέπω ψηλές, πολύ αδύνατες Μπάρμπι. Δεν βλέπω τη μέση γυναίκα να έχει αυτό το σώμα.

F: Ναι, αλλά αν εξαιρέσεις το σώμα…

G: Το σώμα είναι πολύ σημαντικό. Αντικατοπτρίζει τη φαντασίωση των ανδρών.

F: Πώς θα μπορούσαμε εμείς οι γυναίκες να το αλλάξουμε αυτό?

G: Κατ’ αρχήν δεν πρέπει να ειδωλοποιούμε αυτές τις γυναίκες και να προσπαθούμε να τους μοιάσουμε. Μόνο εμείς μπορούμε να επαναστατήσουμε ενάντια σε αυτό αρχίζοντας να ντυνόμαστε όπως θέλουμε να μιλάμε όπως θέλουμε και να υμνούμε γυναίκες σαν εμάς. Οι γυναίκες θα πρέπει ν’ αρχίσουν ν’ ασχολούνται πιο πολύ με το μυαλό παρά με το σώμα τους. F: Ζούμε όμως στον κόσμο των ανδρών. Πώς αλλάζει αυτό?

G: Έχεις δίκιο. Το έχω δει. Αν πάω σε ένα επαγγελματικό ραντεβού, ντυμένη όπως θέλω, δεν τους αρέσω. Προτιμούν τα μακριά μαλλιά από τα κοντά, το να φαίνεσαι νέα από ώριμη…

F: Μου δίνεται η εντύπωση ότι αν δεν είσαι εσύ κι η ζωή σου στα φώτα της δημοσιότητας δεν κάνεις τίποτα. Προσδιορίζεσαι σαν άνθρωπος από το με ποιον κοιμάσαι.

G: Συνάντησα πολλούς manager στο Λονδίνο και μου έλεγαν ευθέως ότι αν δεν έχεις μία «ιστορία» να σε «υποστηρίζει» δεν μας ενδιαφέρεις. Δεν έχει να κάνει με τη μουσική σου, γιατί η μουσική από μόνη της δεν πουλάει.

F: Εσύ, όμως, ποτέ δεν υιοθέτησες αυτό το image γυναίκας. Περισσότερο της δυναμικής, φυσικής γυναίκας με προσωπικότητα και χαρακτήρα. Σου κάνει καλό ή κακό τελικά?

G: Είναι καλό για τα ιδανικά και την ακεραιότητά μου, αλλά κακό για τη δουλειά μου.

F: Σ’έχουν πιέσει να το αλλάξεις?

G: Ευθέως, όχι. Αλλά το βλέπεις.

F: Ποια νομίζεις ότι είναι η προσφορά των γυναικών στη μουσική σήμερα? Αφήνουν τη σφραγίδα τους?

G: Μου αρέσει πολύ που υπάρχουν πολλές περισσότερες dj, όπως εσύ, γιατί συνήθως είναι ανδροκρατούμενος χώρος. Επίσης, οι γυναίκες είναι συνήθως τραγουδίστριες. Θα ήθελα να δω περισσότερες κιθαρίστριες, μπασίστριες και παραγωγούς. Κι η προσφορά τους είναι πολύ έντονη, γιατί ως γυναίκες έχουμε διαφορετική ιστορία, ειδικά όταν βλέπεις συνειδητοποιημένες στο χώρο.

F: Έχεις εμφανιστεί σε πολλά gay clubs. Είναι διαφορετική η ατμόσφαιρα εκεί σε σχέση με τα straight clubs?

G: Υπάρχει πιο πολλή κατανόηση για αυτό που κάνω. Ίσως όχι απ’ όλους, αλλά οι gay έχουν την εμπειρία του να είναι μειονότητα, του να είναι εκτός της δεδομένης κοινωνίας και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να περάσω τώρα, με τη δουλειά μου. Το ότι υπάρχουν outsiders. Κι επειδή είμαι outsider, δεν είμαι η Madonna ούτε η Kylie, όχι στο ζήτημα της δημοτικότητας αλλά της στάσης, θέλω να το δείξω. Μου αρέσει η ποπ, το mainstream, θέλω να είμαι μέρος του αλλά όχι μέρος της εικόνας του. Και σε αυτό το χώρο πρέπει να δείχνεις σα τη Μαντόνα και την J.Lo. Αυτό για μένα είναι μία μάχη. Βρίσκομαι ανάμεσα σε δύο κόσμους.

F: Ποια είναι τα σχέδιά σου?

G: Προσπαθώ να κυκλοφορήσω το δίσκο μου που είναι ποπ αλλά με πολλά πανκ ροκ στοιχεία. F: Είσαι πιο δημιουργική όταν είσαι ερωτευμένη ή όταν είσαι μόνη?

G: (γελάει) Μάλλον όταν είσαι ερωτευμένος και δεν έχεις ανταπόκριση.

F: Σου άρεσε το ελληνικό κοινό?

G: Το λάτρεψα! Είναι ζεστοί και ζωντανοί.

F: Γιατί πιστεύεις ότι οι άνθρωποι που δεν ονειρεύονται είναι αναξιόπιστοι?

G: Γιατί πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Πώς μπορείς να είσαι ρεαλιστής σε έναν κόσμος που δεν ξέρεις από πού προήλθες και πού πηγαίνεις? Οι άνθρωποι που προβάλλουν τον ρεαλισμό είναι γελοίοι γιατί δεν έχουν τις απαντήσεις.

F: Πόσο εφικτό είναι να επιθυμούμε μια κοινωνία όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα θα είναι σεβαστά?

G: Αυτή είναι μία τεράστια συζήτηση από μόνη της. Πιστεύω ότι μας πηγαίνει πίσω στην απληστία και στην δυνατότητα που έχεις να πεις «θα το πάρω αυτό». Εγώ δεν θέλω πιο πολλά απ’ όσα χρειάζομαι. Κι όταν οι άνθρωποι θέλουν όλο και πιο πολλά, καταστρέφεται η ισορροπία. Ας επηρεαστούμε από την Βίβλο.

F: Πώς θα σου φαινόταν αν αύριο επιτρεπόταν σε όλο τον κόσμο ο γάμος και η υιοθεσία από άτομα του ίδιου φύλου?

G: Πιστεύω ότι οι άνθρωποι θα έπρεπε να εμπιστεύονται τα ένστικτά τους και να βλέπουν την πραγματικότητα σε κάθε κατάσταση. Βλέπω πολλές γυναίκες να παντρεύονται για τα χρήματα κι όχι από αγάπη. Είναι αυτά υγιή ζευγάρια? Θα ήθελες να είσαι το παιδία μιας γυναίκας που παντρεύτηκε κάποιον για τα λεφτά? Δεν έχει σημασία το φύλο, η αγάπη έχει.

F: Πόσο συντηρητική είναι η Ιταλία σε σχέση με αυτά τα θέματα?

G: Πολύ! Πάρα πολύ!

Τη συνέντευξη πήρε από την Gala η Φώφη Τσεσμελή - Νοέμβριος 2007

Τεύχος 22: Αφιέρωμα

Πες μου από πού ψωνίζεις...

Αιώνες μετά το σκοτάδι και την κρυφή ζωή εκατοντάδων γκέι και λεσβιών στην Αμερική, το 1991 η συντηρητική εφημερίδα «Wall Street Journal» δημοσίευσε ένα άρθρο που αποκαλούσε σε ένα σημείο του την γκέι και λεσβιακή κοινότητα «μια ονειρεμένη αγορά». Έκτοτε ξεκίνησε για πρώτη φορά οργανωμένη «επίθεση» από τους υπεύθυνους μάρκετινγκ των αμερικάνικων εταιριών, η οποία καταγράφει ένα παρελθόν δεκαπενταετίας (και βάλε) στις ΗΠΑ και τα αποτελέσματά της σήμερα είναι αισθητά όχι μόνο στο lgbt κοινό αλλά και σε άλλες χώρες στην Ευρώπη καθώς και στην Αυστραλία με σαφή πια επιρροή στη διαφημιστική εικόνα τόσο στην έντυπη διαφήμιση όσο και στα storyboard των τηλεοπτικών σποτ.

Σήμερα, σύμφωνα με στατιστικές στην Αμερική, το 7% του συνολικού πληθυσμού της ανήκουν στην κατηγορία lgbt σεξουαλικού προσανατολισμού. Το 2004 ξοδεύτηκε για πρώτη φορά τα ποσό του 36% των κεφαλαίων που κατευθύνονταν στο μάρκετινγκ των 100 πιο κερδοφόρων αμερικάνικων επιχειρήσεων σε εκστρατείες που είχαν για στόχο το lgbt κοινό. Σήμερα ξοδεύονται στην Αμερική ετησίως περί τα 223,5 εκατομμύρια δολάρια σε έντυπη γκέι διαφήμιση και 27 εκατομμύρια δολάρια σε online έντυπα και/ή portals, σύμφωνα με την αναφορά που δημοσιεύτηκε για το 2006 από την Rivendell Marketing and Prime Access. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η διάθεση μεγάλων εταιριών όπως η IBM και η American Express να ψάξουν στρατηγικές εμπορικές συμμαχίες μεταξύ των επιχειρήσεων που είτε απευθύνονται σε lgbt κοινό είτε τις διαχειρίζονται lgbt επιχειρηματίες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Γκέι και Λεσβιακού Επιμελητηρίου (ναι, υπάρχει και τέτοιο επιμελητήριο στην Αμερική!), το οποίο απαριθμεί 1.2 εκατομμύρια επιχειρήσεις…
Με ένα πρόχειρο υπολογισμό και με βάση την αντιστοιχία που μας δίνει το μοντέλο των ΗΠΑ στην Ελλάδα θα έπρεπε να ξοδεύονται στα έντυπα ΜΜΕ 15 εκατομμύρια δολάρια ετησίως και στα online media περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια, σε διαφήμιση που στοχεύει στην ομάδα των lgbt. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει στα portals και στα οnline media, ξέρουμε όμως - ως το ένα από τα δύο έντυπα ΜΜΕ που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στη χώρα μας – ότι ούτε κατά διάνοια δεν πλησιάζουμε αυτά τα νούμερα. Αντιθέτως σήμερα είναι λίγες οι εταιρίες που εισάγουν στο δημιουργικό τους κομμάτι ένα σαφές lgbt περιεχόμενο.

Κατανάλωση και lgbt

Κατά καιρούς ακούμε διάφορες φωνές να διαμαρτύρονται για τον υποβιβασμό του lgbt κοινού σε «καταναλωτική ομάδα», με τις οποίες σε μεγάλο βαθμό συμφωνούμε. Δεν μπορούμε όμως σε καμία περίπτωση να αγνοήσουμε το γεγονός ότι ζούμε σήμερα σε μια άκρως καταναλωτική κοινωνία. Δυστυχώς αυτόν τον υποβιβασμό τον έχουν υποστεί όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους, το χρώμα, το εισόδημα και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, την ηλικία κλπ. όταν, για παράδειγμα, μια ασφαλιστική εταιρία δεν δέχεται να σε κάνει πελάτη αν έχεις ξεπεράσει ένα όριο ηλικίας ή αν έχεις μια ασθένεια. Κακώς ή καλώς (σίγουρα κακώς δηλαδή) ο άνθρωπος έχει μετατραπεί σε αγοραστική δύναμη και έτσι φαίνεται στα μάτια των περισσότερων εταιριών που σκοπό έχουν το κέρδος. Είναι ανώφελο να κλείνουμε τα μάτια σε αυτό το δυστυχές - για την ανθρωπότητα - φαινόμενο. Είναι σαφώς πιο έξυπνο το πώς θα το εκμεταλλευτούμε και αυτό με στόχο ακόμα και την αναγνώριση της ύπαρξης και της δύναμής μας αλλά και την προώθηση μοντέλων (έστω και καταναλωτικών ή μέσω της διαφήμισης) που επηρεάζουν βαθιά την κοινή γνώμη.

Η διεισδυτικότητα της… εικόνας

Η δύναμη της εικόνας είναι γνωστή στους υπεύθυνους μάρκετινγκ και όχι μόνο. Μια εικόνα σωστή και ελκυστική μπορεί να διεισδύσει βαθιά στο υποσυνείδητο και να βοηθήσει αυτόν που τη δέχεται να κινηθεί προς την κατεύθυνση που του προτείνεται. Όλες και όλοι μας έχουμε «πιάσει» τον εαυτό μας να καταναλώνει απερίσκεπτα επειδή συνδέσαμε κάποια στιγμή το προϊόν με κάτι άσχετο από τη χρησιμότητά του. Ή έχει τύχει να έχουμε καλή γνώμη για μια εταιρία ή για ένα προϊόν επειδή η επαναλαμβανόμενη διαφήμιση που του έχει γίνει μας έχει εντυπωθεί.

Οι μεγάλες εταιρίες του εξωτερικού έχουν κάνει ακόμα μεγαλύτερα βήματα μπροστά και εκτός της αναφοράς σε σλόγκαν και εικόνες που αφορούν άμεσα το lgbt κοινό έχουν προχωρήσει σε πιο εξειδικευμένες εκστρατείες όπως για την τρίτη ηλικία, για τις butch, για τις lipstick λεσβίες, τους bear, τις γκέι οικογένειες, τους οροθετικούς, κλπ. Η χρήση της εικόνας έχει στις μέρες μας κακοποιηθεί, αυτό είναι σίγουρο, και έχει εξυπηρετήσει κυρίως λάθους σκοπούς. Όμως εδώ δεν εξετάζουμε αυτό το ζήτημα. Αναρωτιέμαι απλώς, αν τελικά ξοδεύονται μεγάλα ποσά για το πού θα φάμε, τι θα πιούμε, πού θα πάμε διακοπές, από ποια τράπεζα θα πάρουμε στεγαστικό δάνειο, τι ρούχο θα βάλουμε και με τι αμάξι θα κυκλοφορούμε, ποια είναι τελικά η δική μας δύναμη, ποια είναι η δική μας απάντηση και η δική μας άμυνα σε όσες εταιρίες δεν αποφασίζουν ή αρνούνται να υπερασπιστούν έμπρακτα τα δικά μας δικαιώματα.

Τακτικές μποϋκοτάζ – η περίπτωση της Coors

Πώς ένα lgbt κίνημα γίνεται δυνατό; Όταν καταφέρνει σιγά σιγά να επηρεάζει στρατηγικές πολιτικές ή επιχειρηματικές. Πώς επηρεάζονται οι στρατηγικές; Οι πολιτικές στρατηγικές επηρεάζονται όταν διαφαίνεται μια συμπαγής δύναμη ψήφων: πολλοί συνειδητοποιημένοι πολίτες, γυναίκες και άνδρες, πάνε στην κάλπη αφού προηγουμένως έχουν πιέσει για δεσμεύσεις τους υποψήφιους ή αφού έχουν ακούσει τις πολιτικές θέσεις των κομμάτων γύρω από τη δική τους ατζέντα. Και αναλόγως μαυρίζουν ή κάνουν την τιμή σε κάποιες πολιτικές δυνάμεις να τους εκπροσωπήσουν.

Πώς επηρεάζονται οι επιχειρηματικές στρατηγικές; Με την γνωστή τακτική του μποϋκοτάζ. Αν οι εταιρίες μας βλέπουν ως πορτοφόλια, αν η σημερινή αγορά μας υποβιβάζει στο επίπεδο του καταναλωτή, μένει να γνωρίζουμε την στάση τους ως προς τα θέματα που μας αφορούν, τη γενναιοδωρία τους ή την περιφρόνησή τους και να αγοράζουμε ανάλογα. Η τακτική του μποϋκοτάζ σε εταιρίες και προϊόντα που γυρίζουν την πλάτη στο lgbt κοινό φέρνουν συνήθως σημαντικά αποτελέσματα. Πριν από μια εικοσιπενταετία, το 1972, η αμερικάνικη εταιρία Coors Brewing έγινε στόχος μποϋκοτάζ από την γκέι αμερικάνικη κοινότητα εξαιτίας της άθλιας συμπεριφοράς της απέναντι στους υποψήφιους προς πρόσληψη, τους οποίους μεταξύ άλλων υπέβαλε σε τεστ αλήθειας με ερωτήσεις που αφορούσαν και τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους. Το μποϋκοτάζ κράτησε αρκετά χρόνια και στην αρχή η συγκεκριμένη εταιρία επιδεικνύοντας στάση ισχύος απλώς το αγνόησε. Φαίνεται όμως ότι ο συγκεκριμένος αγώνας και η διάρκειά του απέδωσαν καρπούς καθώς προκάλεσαν ζημιά και οικονομική (τα γκέι μπαρ και εστιατόρια δεν προμηθεύονταν τη συγκεκριμένη μπύρα και το κοινό δεν την αγόραζε από τα σούπερ μάρκετ) αλλά κυρίως προκάλεσε ζημιά στο προφίλ της εταιρίας. Μέσα στο 1978 η Coors άρχισε να υποχωρεί από τη σκληρή αρχική της θέση, καταργώντας τις συγκεκριμένες ερωτήσεις από τα τεστ πρόσληψης και από το 1995 άρχισε να δίνει πλεονεκτήματα στα δηλωμένα lgbt ζευγάρια εντός εταιρίας. Προσέλαβε μάλιστα και την Μαίρη Τσένεϋ (δηλωμένη λεσβία και κόρη του Ντικ Τσένεϋ) ως εκπρόσωπο του τμήματος μάρκετινγκ, άρχισε να διαφημίζεται στο περιοδικό The Advocate και να ενισχύει οικονομικά το φεστιβάλ περηφάνιας του Ντένβερ.

Αρκετά χρόνια αργότερα η ομοφοβική θέση της οικογένειας Coors, που ήταν πίσω από τις αρχικές πολιτικές της εταιρίας, έγινε γνωστή όταν ο Πιτ Κουρς, το 2004, θέλησε να υποστηρίξει προεκλογικά, ως ένα από τα βασικά σημεία της προσπάθειάς του να εκλεγεί γερουσιαστής του Κολοράντο, την τροποποίηση του νομικού πλαισίου έτσι ώστε να μην αναγνωρίζονται νομικά τα ζευγάρια του ιδίου φύλου. Η εταιρία όμως έσπευσε να γνωστοποιήσει, μέσα από εκστρατείες της στον τύπο, τη διαφοροποίησή της με αυτή την άκρως συντηρητική θέση. Αποτέλεσμα: το μποϋκοτάζ ως προς την εταιρία σταμάτησε οριστικά και ο Πιτ Κουρς δεν εκλέχτηκε γερουσιαστής.

Το μποϋκοτάζ μπορεί να είναι πολύ μεγάλη χρονικά εκστρατεία και μπορεί ακόμα και να μην αναγνωριστεί η συμβολή της στην επιτυχία, αν η εταιρία που έχει υποστεί τη ζημιά αλλάξει τακτική. Μπορούμε να πούμε όμως ότι είναι μια σαφής και συχνά επιτυχής άμυνα αλλά και διεκδίκηση διαφορετικής μεταχείρισης, καθώς στοχεύει σε αυτά που κάνουν μια εταιρία να πονά: στο προφίλ της και στις πωλήσεις της.

Ας μιλήσουμε για την Ελλάδα

Η δυσκολία που αντιμετώπισαν διάφορες lgbt εκδοτικές απόπειρες να αντέξουν στο χρόνο οφείλεται κατά ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό στην αδυναμία των υπεύθυνων μάρκετινγκ των μεγάλων εταιριών να ακολουθήσουν την ευρωπαϊκή αλλά και τη διεθνή αγορά, να αποβάλλουν προκαταλήψεις που θεωρητικά διέπουν ακόμα την ελληνική πραγματικότητα και να αποφασίσουν να επενδύσουν στο lgbt κοινό. Λιγότεροι έχουν κάνει θετικές εισηγήσεις εντός εταιρίας και έχουν προσκρούσει σε βουνό και ακόμα λιγότεροι έχουν πάρει θετική απάντηση και έγκριση για να προχωρήσουν σε εκστρατείες στα εναπομείναντα lgbt έντυπα και online media.

Η εταιρία ποτών ΝΕΚΤΑΡ, οι εταιρίες προφυλακτικών AGAIN και DUREX, η εταιρία τηλεφωνίας WIND επένδυσαν με ολοσέλιδες διαφημίσεις στα lgbt ΜΜΕ, χωρίς να προσαρμόσουν όμως την εκστρατεία τους στο αναγνωστικό κοινό. Η ειδική περίπτωση της φαρμακευτικής εταιρίας GILEAD και η εταιρία εσωρούχων MODUS VIVENDI κατάλαβαν γρήγορα ότι μια διαφημιστική εκστρατεία με στόχο είναι αδύνατο να διεισδύσει στο lgbt κοινό αν δεν προσαρμόσει κατάλληλα το μήνυμά της. Απλά πράγματα δηλαδή, που από καιρό έχουν καταλάβει στο εξωτερικό μεγάλοι οίκοι μόδας, όπως oι Yves Saint Laurent, Dolce & Gabbana, Chanel, Dior, Prada, Iceberg, Calvin Klein, Versace, Dona Karan, μεγάλες τράπεζες όπως η American Express, η MasterCard, μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Citroen, η Mercedes Benz, η Subaru, μεγάλες εταιρίες prêt-a-porter ένδυσης, όπως η Levi’s, η Diesel, η Benetton, μεγάλα brand ποτών όπως η Absolute, η Heineken, η Carlsberg, η Miller, μεγάλες υπεραγορές σαν το ΙΚΕΑ, αρώματα, είδη interior design… η λίστα είναι ατελείωτη.

Σε λίγες μέρες ανοίγει το εκθεσιακό σαλόνι γκέι και λεσβιακών επιχειρήσεων στο Καρουσέλ του Λούβρου, στην καρδιά του Παρισιού. Αρκετές από τις προαναφερθείσες κατηγορίες εταιριών θα εκθέσουν στο δικό τους περίπτερο τα προϊόντα τους στο lgbt κοινό που θα παρευρεθεί. Είναι μια απόπειρα ευρωπαϊκού εκθεσιακού σαλονιού μετά το μεσογειακό σαλόνι που διοργανώθηκε πριν από λίγα χρόνια στη Μάλτα (στο οποίο, να αναφέρουμε για την ιστορία, είχαμε ελληνική παρουσία με την Paul Sofianos Creations). Η εφημερίδα μας θα είναι εκεί, στο Παρίσι, σε πείσμα των καιρών και με διάθεση ανταλλαγής απόψεων και δυνάμεων με άλλα lgbt ΜΜΕ της Ευρώπης, με στόχο το «ξεκλείδωμα» της ελληνικής αγοράς. Λέτε να περιλαμβάνει αυτό το ξεκλείδωμα και τακτική μποϋκοτάζ;

Μαριανέλλα Κλώκα - Οκτώβριος 2007

Τεύχος 20-21: Αφιέρωμα

Ο γάμος στην Γερμανία: Μια πορεία από τα στρατόπεδα του θανάτου

ως την πλήρη αναγνώριση δικαιωμάτων.

Από τα συχνά επιχειρήματα για την ανυπαρξία δικαιωμάτων για την κοινότητά μας και την γενικότερη απαξία με την οποία μας περιβάλλει η κοινωνία, ακούμε ότι στην Ελλάδα η Εκκλησία είναι πολύ ισχυρή, ότι είμαστε συντηρητική σαν χώρα και άλλα τέτοια. Θεωρούμε περίπου σαν δεδομένο ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη μαζί με τις βροχές …φυτρώνουν τα δικαιώματα, και ανάμεσα σε αυτά ευδοκίμησε κι ο γάμος ομοφύλων. Μια συνοπτική ματιά στην Ιστορία του λεσβιακού και γκέι κινήματος στη Γερμανία, την πολυπληθέστερη χώρα της ΕΕ και μια από τις υποτιθέμενα πιο προοδευτικές χώρες, ίσως μας βοηθήσει να ξανασκεφτούμε κάποια δεδομένα μας: η Γερμανία είναι ίσως το πιο έντονο παράδειγμα για την πολιτισμική μεταστροφή της Δύσης απέναντι στις σεξουαλικότητες αλλά και για το πώς αυτή κερδίσθηκε. Στο άρθρο αυτό, για λόγους σεβασμού και θαυμασμού προς το κίνημα της Γερμανίας, θα χρησιμοποιήσω για τους άντρες τη λέξη την οποία εκείνοι επέβαλαν στη χώρα τους: schwul, δηλαδή πούστης.

«Οι ανεστραμμένοι δεν ανήκουν στην παραγωγική διαδικασία της ζωής»

Η Γερμανία του Χίτλερ κήρυττε ότι η θέση των γυναικών ήταν πάνω από την κατσαρόλα και ότι η ζωή τους έπρεπε να περιβάλλεται από σεξουαλική καθαρότητα, δηλαδή από την προσήλωση στη μονογαμία εντός των ορίων ενός γάμου, με σκοπό την αναπαραγωγή του υπέρτερου γερμανικού έθνους. Λίγο πολύ αυτό έλεγε κάποια χιλιάδες χρόνια και ο Χριστιανισμός, αλλά η Γερμανία το εξέφρασε με τον πιο ακραίο τρόπο. Στον κόσμο της σεξουαλικής καθαρότητας του Φύρερ, πρώτα θύματα ασφαλώς έπρεπε να είναι οι γερμανοί άντρες που δεν ανταποκρίνονταν στον ρόλο τους ως κοσμοκράτορες, στέλνοντας έτσι δεκάδες χιλιάδες «ανεστραμμένους», όπως τους αποκαλούσε, στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως και στο θάνατο. Οι χριστιανοδημοκρατικές κυβερνήσεις (1948-1969) μετά τον πόλεμο διατήρησαν αναλλοίωτο το ποινικό δίκαιο, το οποίο ίσχυε επί 3ου Ράιχ. Ο νόμος αυτός έδινε το δικαίωμα για σκληρό κυνηγητό και βαριές ποινές εναντίον όποιου υπέπιπτε στην αντίληψη των αρχών ότι μπορούσε να είναι ομοσεξουαλικός. Με την άποψη ότι οι «ομοσεξουαλικοί» παρέβαιναν το νόμο και άρα δίκαια τιμωρούνταν, οι Χριστιανοδημοκράτες στέρησαν από τους πούστηδες-θύματα του ναζισμού και τις οικογένειές τους κάθε αποζημίωση που δικαιούνταν!Να σημειωθεί εδώ ότι οι γυναίκες απουσίαζαν παντελώς από το σκεπτικό του νομοθέτη (άντρας γαρ), καθότι ήταν ούτως ή άλλως αδιανόητο να έχει η γυναίκα οποιαδήποτε μη υποτακτική στον άντρα σεξουαλικότητα. Στο 3ο Ράιχ, οι λεσβίες δεν ονομάστηκαν «ανεστραμμένες» ή «ομοσεξουαλικές» αλλά «απροσάρμοστες» και ως τέτοιες κυνηγήθηκαν αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό απ’ ότι οι πούστηδες. Η μεταπολεμική Γερμανία αποπνέει λοιπόν ακόμη την χιτλερική δυσωδία …

Οι αδερφές των λουλουδιών

Μέχρι το ’68 η έννοια της κοινότητας είναι όχι μόνο ανύπαρκτη αλλά και αδιανόητη για τις λεσβίες και τους πούστηδες. Οι δομές που είχαν χτιστεί και η σεξουαλική ελευθεριότητα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης (1918-1933) είχαν καταστραφεί ανεπιστρεπτί κατά τα φαινόμενα. Η επανάσταση του ’68 έδωσε σιγά-σιγά το έναυσμα για την αλλαγή. Σ’ αυτό βοήθησε και η άνοδος της κεντροαριστεράς στην εξουσία (1969), η οποία κατάργησε τους ναζιστικούς νόμους που ποινικοποιούσαν την (ανδρική) ομοσεξουαλικότητα, αλλά και άλλαξε συθέμελα όλο το δυτικογερμανικό Δίκαιο.
Μέσα από τα κινήματα που ακολούθησαν την άνοιξη του ’68, ξεπήδησε και το σύγχρονο λεσβιακό κίνημα στη Δυτική Γερμανία. Αυτό, για δύο δεκαετίες περίπου, έμελλε να γίνει ο κύριος κορμός του γυναικείου κινήματος, με ιδιαίτερα ριζοσπαστικό λόγο αν και συχνά ακραίο και απομονωτικό, και σχεδόν ταυτίστηκε μαζί του! Από την άλλη και το κίνημα των πούστηδων υπήρξε στις αρχές του ριζοσπαστικό και κατά του συστήματος, όσο και πολιτικά αναποτελεσματικό, με μια σοβαρή θετική συνέπεια ωστόσο: Δημιούργησε ένα δίκτυο κοινότητας σε όλη τη χώρα. Τα δύο αυτά κινήματα, εντελώς ανεξάρτητα αλλά και εχθρικά διακείμενα μερικές φορές μεταξύ τους, συναντήθηκαν στο κόμμα των Οικολόγων-Πράσινων, το οποίο, αν και με παλινδρομήσεις, γενικά υποστήριξε τα αιτήματά τους όσο κανένα άλλο κόμμα. Και τα δύο κινήματα, τη δεκαετία του ’70 αναπτύχθηκαν με ταχύτητα και έγιναν κοινωνικά αναγνωρίσιμα αν και ακόμη θεωρούνταν περιθωριακά. Μέχρι τη δεκαετία του ’80 πάντως σκέψεις για νομιμοποιημένες συμβιώσεις θα μείνουν πέρα από κάθε φαντασία, εν μέρει γιατί το «σούπερ ουάου» αριστερό κίνημα των «ομο-» και των δύο φύλων είναι υπέρ της διάλυσης γενικά των αστικών αξιών και συνθηκών ζωής. Πάντως, παρά την τεράστια αλλαγή στην περίοδο ’69-’82 της κεντροαριστερής διακυβέρνησης, η Δυτική Γερμανία δείχνει εξαιρετική απροθυμία στο να προχωρήσει στην ουσιαστική ισότητα των φύλων όπως και σε θέματα που αφορούν τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Ούτε και τότε αποζημιώθηκαν οι πούστηδες-θύματα του Ναζισμού!

Η απειλή του aids γιγαντώνει το κίνημα

Η δεκαετία του ΄80 βρήκε το πουστοκίνημα να δοκιμάζεται βαρύτατα από την τρομακτική επέλαση του aids. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο φάνηκε να απειλείται ό,τι με κόπο είχε χτιστεί για μια 15ετία. Αφενός γιατί η ασθένεια αυτή αποδεκάτισε τις τάξεις του κινήματος κι αφετέρου γιατί προσωρινά δοκίμασε και την πρόοδο της γερμανικής κοινωνίας ως προς την ανεκτικότητα και τον ορθολογισμό. Η φοβία απέναντι στην ασθένεια αυτή και η άδικη ταύτισή της με τους πούστηδες, έκανε την κοινωνία να αποστρέψει το βλέμμα της από αυτούς και να τους φοβηθεί. Η Δ. Γερμανία όμως είχε ήδη διανύσει κάποιες δεκαετίες δημοκρατίας και νεο-διαφωτισμού. Αυτό που φάνηκε σαν η μεγάλη απειλή αναστράφηκε και έγινε το μεγάλο όπλο του πούστικου κινήματος. Μέσα από την ανάγκη της υπεράσπισης της ίδιας τους της ζωής, δυνάμωσαν σαν κίνημα και έμαθαν να διεκδικούν την αξιοπρέπεια καταρχάς αλλά και την ισότητα στη συνέχεια. Σε αυτό το δρόμο βρήκαν κάποιους δυνατούς συμμάχους ακόμη και στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών. Η καθημερινότητα ήταν αμείλικτη ωστόσο. Άνθρωποι που χάνουν τον σύντροφό τους, βλέπουν την κοινή τους περιουσία να διεκδικείται από τις οικογένειες που συχνά είχαν αποπέμψει τα «ανώμαλα» παιδιά τους και, συχνά, βρίσκονται στο δρόμο μέσα σε μια νύχτα. Ένα δράμα, μια ελεγεία αδικίας και πόνου, η οποία θα παιχτεί χιλιάδες φορές αυτά τα χρόνια. Είναι αυτές οι καταστάσεις που για πρώτη φορά ώθησαν το οργανωμένο κίνημα να μιλήσει για αναγνωρισμένη συμβίωση…Από την άλλη, το γυναικείο κίνημα είχε με τα χρόνια επιβάλει κι αυτό τους όρους του, πρώτα στο κόμμα των Πρασίνων κι έπειτα σιγά-σιγά στη Σοσιαλδημοκρατία και στο φιλελεύθερο κόμμα. Η ποσόστωση κι η υποχρεωτική αναφορά και στα δύο φύλα, είναι ίσως οι δύο πιο σημαντικές νίκες στο επίπεδο των εντυπώσεων.

Φως στο τούνελ

Έχοντας εμπεδώσει τους αγώνες για διεκδικήσεις, κάποια στιγμή, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, αρθρώθηκε για πρώτη φορά το αίτημα για τον πολιτικό γάμο. Το κίνημα δεν περίμενε ποτέ να ωριμάσει η κοινωνία ή να τους χαριστούν δικαιώματα. Επέβαλε τη συζήτηση με τους όρους που αυτό έθετε. Όλη η χώρα θα μιλούσε για μέρες για το συμβάν των δεκάδων αντρικών ζευγαριών ντυμένων με νυφικά, που διαδήλωσαν έξω από το Δημαρχείο της Φρανκφούρτης και στη συνέχεια ζήτησαν από τον Δήμαρχο να τους παντρέψει. Η εικόνα σόκαρε και προκάλεσε. Αλλά η συζήτηση για το γάμο είχε ανοίξει ανεπιστρεπτί. Είχε βέβαια προηγηθεί (1989) η αναγνώριση της συμβίωσης στην πρώτη χώρα του κόσμου, τη Δανία. Ακολούθησε η επανένωση των Γερμανιών (1990).

Τα αδέρφια εξ ανατολών

Στην Αν. Γερμανία τα πράγματα για τις λεσβίες και τους πούστηδες ήταν σε γενικές γραμμές καλύτερα απ’ ότι στη Δυτική. Το κίνημα εκεί ήταν μάλιστα νομιμοποιημένο στους κόλπους του ίδιου του κυβερνώντος κομμουνιστικού κόμματος, αποτελώντας μια ευχάριστη εξαίρεση στις χώρες του ανατολικού μπλοκ. Αλλά και αυτό κατακτήθηκε με χρόνιες διεκδικήσεις και μάλιστα σε ένα κράτος εχθρικό προς τα ατομικά δικαιώματα. Η ένωση των Γερμανιών έφερε πολύτιμο νέο αίμα και νέα μυαλά από την Ανατολή στο πουστολεσβιακό ζήτημα. Σε Ανατολικογερμαν/ίδες/ ούς οφείλεται η συγκρότηση του σωματείου που έμελλε να ξεκολλήσει όλα τα θέματα για τα δικαιώματα και να τα σπρώξει μέσα από τον κυβερνητικό συνασπισμό SPD-Πρασίνων στα τέλη του ’90: το LSVD. Το πρώτο επίτευγμα των Ανατολικών ήταν ότι μπόρεσαν να επιβάλουν τη συνεργασία ανάμεσα στους … Φουρτουνάκηδες και Βροντάκηδες (λεσβιών και πούστηδων), κάτι αδιανόητο ως τότε.

Λίγα λόγια για τον πολιτικό γάμο στη Γερμανία και το ομοσπονδιακό πολιτικό σύστημα

Πριν μιλήσουμε για το τι ισχύει για ομόφυλα ζευγάρια, να δούμε κάποια γενικά πλαίσια που ισχύουν στη χώρα αυτή. Στη Γερμανία ο «γάμος» είναι συνταγματικά ρητά κατοχυρωμένος ως ανώτατο σύμφωνο μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας, και κανένα άλλο σύμφωνο δεν μπορεί να έχει την ίδια ισχύ με αυτό. Επίσης, όταν στη Γερμανία μιλάμε για γάμο, μιλάμε για τη συμφωνία που συνάπτουν δύο άτομα μπροστά στην πολιτεία. Ο θρησκευτικός γάμος δεν είναι νομιμοποιημένος και είναι προαιρετικός. Να το ξαναπώ, γιατί στα ελληνικά αυτιά αυτό ακούγεται σαν κινέζικα… Στη Γερμανία όταν λες «παντρεύομαι» πας στο Δημαρχείο. Δεν περνάς κανένα κατώφλι καμίας εκκλησίας. Να σημειώσουμε ότι η Ομοσπονδιακή Γερμανία αποτελείται από 16 κρατίδια, με αρκετή ανεξαρτησία το καθένα. Επίσης, τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και σε τοπικό επίπεδο, η συνηθέστερη μορφή διακυβέρνησης είναι αυτή του συνασπισμού 2 κομμάτων.
Η Γερμανική εκδοχή του ¨ομογάμου¨Η συνταγματική κατοχύρωση του γάμου ανάγκασε τον κυβερνητικό συνασπισμό να θεσπίσει σύμφωνο συμβίωσης αποκλειστικά για ομόφυλα ζευγάρια. Το σύμφωνο αυτό αναγνώριζε πρώτο βαθμό συγγενείας καθώς και μια σειρά από δικαιώματα που συνεπάγονται του γάμου αλλά απείχε πολύ από την πραγματική εξίσωσή του. Ο κυβερνητικός συνασπισμός SPD-Πρασίνων στο ομοσπονδιακό επίπεδο δυστυχώς καθυστέρησε να φέρει το νομοσχέδιο για τη συμβίωση, με αποτέλεσμα όταν το έφερε να μην έχει πια την πλειοψηφία στην κάτω Βουλή, τη Βουλή των κρατιδίων. Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να πάει σε …εκπτώσεις. Έτσι ψηφίστηκε ομοσπονδιακά ένας νόμος πλαίσιο και αφέθηκε στην κρίση των τοπικών κυβερνήσεων το πώς θα καταρτιστούν οι λεπτομέρειες. Τα κρατίδια με αμιγώς χριστιανοδημοκρατικές κυβερνήσεις δεν βιάστηκαν καθόλου για οποιεσδήποτε ρυθμίσεις. Τουναντίον προσέφυγαν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, του οποίου το κύρος κι η φήμη είναι περίπου αυτή που αρμόζει σε μια ζωντανή θεότητα. Αυτό με τη σειρά του έβγαλε τον Ιούλιο του 2002 μια απόφαση κόλαφο για τη Χριστιανοδημοκρατική Δεξιά και υπερκέρασε ακόμη και την κυβέρνηση, δείχνοντας το δρόμο προς ακόμη πιο θαρραλέες ρυθμίσεις, τις οποίες η κυβέρνηση στη συνέχεια πραγματοποίησε (2004), εξισώνοντας σε νομικό πλαίσιο ομοσπονδίας τη συμβίωση με το γάμο. Παρ’ όλα αυτά, πολλά ζευγάρια γυναικών και αντρών θεωρούν ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τον ¨ομογάμο¨, είναι δυσανάλογες προς τα πλεονεκτήματα και γι’ αυτό διστάζουν να παντρευτούν. Επίσης οι διαφορές από κράτος σε κράτος, αλλά και οι επί μέρους ρυθμίσεις που χρειάζονται σε κάθε θέμα, αποτέλεσμα του δαιδαλώδους γερμανικού νομικού συστήματος, καθιστούν το σύμφωνο προβληματικό κι ελλιπές παρά τις πολλές και θαρραλέες ρυθμίσεις που έχουν επιτευχθεί.

Ηappy end: ¨είμαι πούστης κι αυτό είναι μια χαρά¨

Σημαντικό είναι να πούμε πως τα τελευταία χρόνια η αλλαγή αποτυπώθηκε σε όλα τα επίπεδα. Ο καγκελάριος της Γερμανίας, κ. Σρέντερ, ζήτησε δημόσια συγνώμη για λογαριασμό της πολιτείας για τα θύματα του Ναζισμού και έδωσε το σήμα για αποζημιώσεις. Στις δύο θητείες του κοκκινοπράσινου συνασπισμού απαλείφθηκαν όλες οι διακρίσεις σε βάρος των λεσβιών και των πούστηδων και λήφθηκαν πολλά θετικά μέτρα πρόνοιας γι’ αυτούς κι αυτές όπως επίσης ξεκίνησαν να λειτουργούν πολλά προγράμματα στήριξης, ενημέρωσης και προστασίας. Η αλλαγή αποτυπώθηκε και στην κοινή γνώμη, η οποία πλέον είναι από τις πιο αποδεκτικές σε θέματα ομοερωτισμού στην Ευρώπη. Σαν αποκορύφωμα να θυμίσουμε τη φράση του επανεκλεγμένου δημάρχου του Βερολίνου (SPD), όταν έθεσε υποψηφιότητα στο κόμμα του για να πάρει το χρίσμα (ναι, ναι, σε κάποιες χώρες δεν σε χρήζει η Χαριλάου Τρικούπη κι η Ρηγίλλης υποψήφιο, αλλά η βάση του κόμματος): ¨είμαι πούστης κι αυτό είναι μια χαρά¨. Τα “pride“ σε Κολωνία και Βερολίνο συγκεντρώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ατόμων κάθε χρόνο, σε μια επίδειξη δύναμης για την κατοχύρωση της μέχρι τώρα πορείας προς την ισότητα. Τα κόμματα, όλα τα κόμματα, έχουν πάντα στην ατζέντα τους εκτενή αναφορά σε θέματα που αφορούν τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Το να δηλώσεις τη σεξουαλική σου ταυτότητα σήμερα στη Γερμανία απαιτεί το ίδιο θάρρος που χρειάζεται για να δηλώσεις οπαδός κάποιας ποδοσφαιρικής ομάδας.

Εκκλησίες και σεξουαλικότητα

Στη Γερμανία ο πληθυσμός είναι ιστορικά διαιρεμένος περίπου στα μισά, σε καθολικό και προτεσταντικό. Το προτεσταντικό δόγμα της Γερμανίας μεταπολεμικά εξελίχθηκε σε ιδιαίτερα φιλελεύθερο και ανοιχτό. Την ίδια στάση ακολουθεί σε όλα τα ζητήματα ατομικής χειραφέτησης άρα και στον ομοερωτισμό, ενώ οι κληρικοί γυναίκες και άνδρες αυτού του δόγματος μπορούν επίσης να είναι ανοιχτά λεσβίες ή πούστηδες. Αντίθετα, η καθολική Εκκλησία εξακολουθεί και έχει μια ιδιαίτερα αρνητική στάση σε όλα αυτά τα θέματα, επηρεάζοντας άμεσα το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (στο οποίο και βρίσκει την πολιτική της έκφραση) στις κατεξοχήν καθολικές περιοχές. Ωστόσο ακόμη και στην καθολική Εκκλησία στη Γερμανία υπάρχει ένα δυνατό αντι-κίνημα και ένας ζωηρός διάλογος. Ενδεικτικά να αναφέρουμε την κίνηση «Εκκλησία από τη βάση» και τον κύκλο «πούστικη θεολογία». Τι μπορούμε να μάθουμε από το παράδειγμα της ΓερμανίαςΚαταρχάς το ότι «η Ελλάδα είναι πολύ συντηρητική χώρα», «η Εκκλησία επηρεάζει τα πράγματα» και όλες οι δικαιολογίες που ακούμε είναι χωρίς περιεχόμενο και χρησιμεύουν στο να εξηγήσουν τη δική μας απάθεια και φοβία να βγούμε από το καβούκι μας. Αντίθετα, το να βγαίνουμε προς τα έξω και να ζητάμε από κόμματα και κοινωνία, μόνο κέρδος μπορεί να μας αποφέρει μακροπρόθεσμα: στην αξιοπρέπειά μας, στα δικαιώματά μας και στην αποδοχή του κόσμου. Η αρχή, πολύ γενναία αλήθεια, έχει γίνει από άλλες και άλλους στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Εμείς, το μόνο που χρειάζεται είναι να σπρώξουμε λίγο για να μπούμε στο δρόμο τους. Αυτό που έχουμε να ζηλέψουμε από τις Γερμανίδες και τους Γερμανούς είναι η διάθεση για αυτό-οργάνωση κι υπεράσπιση του Δίκαιου, ανεξάρτητα από τις αντιξοότητες των εξωτερικών συνθηκών. Η υπεράσπιση συμφερόντων δεν μπορεί ποτέ να γίνει σε ατομικό επίπεδο, ειδικά όταν έχεις να αντιπαλέψεις ισχυρούς συντηρητικούς μηχανισμούς όπως η θρησκεία και οι κοινωνικές δομές. Το θάρρος για την αλήθεια είναι κάτι που στην Ελλάδα δεν περισσεύει. Η πιο κραυγαλέα αντίθεση είναι αυτή της μόλυνσης με τον ιό Ηiv. Στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, κανείς δεν τολμά να βγει και να διεκδικήσει τη ζωή του και τα δικαιώματά του ως οροθετικός και το μόνο που προσπαθεί είναι πώς θα χωθεί ακόμη πιο βαθιά, πώς θα εξαλείψει κάθε υποψία και πώς θα περάσει όσο πιο απαρατήρητος γίνεται. ¨Μα… η κοινωνία της Ελλάδας δεν είναι όπως…..¨ σας ακούω να σκέφτεστε… Αν όντως το σκέφτεστε, σας προτείνω να ξαναδιαβάσετε το άρθρο.

Δημήτρης Τσαμπρούνης - Οκτώβριος 2007

Τεύχος 19 - Ερεσός

Διεθνές φεστιβάλ γυναικών στην Ερεσό

Την ώρα που γράφονται αυτές οι αράδες λήγει στην Ερεσό της Λέσβου (στη Σκάλα Ερεσού για την ακρίβεια) το διεθνές φεστιβάλ γυναικών που διήρκεσε από 8 μέχρι 22 Σεπτεμβρίου. Το φεστιβάλ οργανώθηκε για 7η χρονιά από γυναίκες που ζουν στην Ερεσό και δουλεύουν εδώ και μια δεκαετία το τουριστικό γραφείο Σαπφώ Τράβελ.

Η Σκάλα Ερεσού ζωντάνεψε μέσα στον ήσυχο Σεπτέμβρη από εκατοντάδες γυναίκες που ήρθαν – πολλές και με τα παιδιά τους – με την ευκαιρία αυτού του φεστιβάλ, από χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Πλούσιο το πρόγραμμα του φεστιβάλ περιείχε εκθέσεις γυναικών καλλιτεχνών (ζωγραφική, φωτογραφία, εγκατάσταση με πολυμέσα, έργα ξυλόγλυπτα και από πηλό, γραπτό λόγο κ.ά.) οι οποίες φιλοξενήθηκαν στο παλιό σχολείο της Σκάλας και σε διάφορα φιλικά μπαρ και εστιατόρια. Υπήρχε θεατρική παράσταση: Tο θεατρικό σχήμα Sister Act από το Ηνωμένο Βασίλειο παρουσίασε το έργο “Sappho in Love” -“Eρωτευμένη Σαπφώ”- της αμερικανίδας Carolyn Gage, ένα λεσβιακό «’Ονειρο θερινής νυκτός». Το μουσικό ντουέτο “Voice meets Piano” – “Συνάντηση φωνής και πιάνου” – από την Dora Michel και την Claudia Zinserling, από το Ίντσταϊν της Γερμανίας, χάρισε βραδιές με πολύ καλή τζαζ μουσική. Η Evelyn C. White συγγραφέας μεταξύ άλλων και της βιογραφίας της Άλις Ουόλκερ, διοργάνωσε το “απελευθερωτικό εργαστήρι γραψίματος” (“To be free writing workshop”). Υπήρχαν ακόμη πολλά εργαστήρια ανάπτυξης δεξιοτήτων και ενδυνάμωσης, εργαστήρι ζωγραφικής με ζωντανό μοντέλο, διαλογισμός με κεντράρισμα στη γυναικεία ενέργεια, εργαστήρια δραματοθεραπείας, αυτοάμυνας, σιάτσου, γραφής, γιόγκα, κινηματογράφου, χορού δημιουργίας από τη Χαβάη και εργαστήρι drag king! Επίσης συναντήσεις μελέτης του ουράνιου θόλου – οι νύχτες της Ερεσού προσφέρονται ιδανικά– με τηλεσκόπιο στην παραλία, πεζοπορίες στον κάμπο, ομαδικό κολύμπι στο απέναντι νησάκι που για πολλές αποτελεί μια πρόκληση να διανύσουν την απόσταση και να ατενίσουν από άλλη οπτική γωνία την αγαπημένη παραλία της Ερεσού με τον κάμπο παραπέρα. Επίσης ένα εργαστήρι με τίτλο “What is your lesbian age?” -“Ποια είναι η λεσβιακή σου ηλικία;”- με αναφορά στο πρώτο “coming out” και στη λεσβιακή ταυτότητα. Και ανάμεσα σε όλα αυτά πάρτι, εκδρομές με το καΐκι και άλλα.

Μια άλλη πρωτοβουλία που είχαν οι διοργανώτριες ήταν το πρότζεκτ για μια γυναικεία ιστορία της Ερεσού (“Eressos, my home from home; Women’s Festival Herstory Project”) στο οποίο καλούσαν –μέσα από το διαδίκτυο- γυναίκες που έχουν επισκεφτεί την Ερεσό πάνω από μία φορά να γράψουν την ιστορία τους σχετικά με την Ερεσό (στην δική της γλώσσα η κάθε μία). Με σκοπό να φτιάξουν ένα είδος βιβλίου από αυτές τις ιστορίες. Η ανταπόκριση για φέτος τουλάχιστον ήταν πολύ μικρή, αν συγκριθεί με τις χιλιάδες γυναικών που έχουν επισκεφτεί και ξανα-επισκεφτεί την Ερεσό μέσα στα χρόνια, από το 1970 και πέρα. Αλλά μέσα σ’ αυτές τις λίγες ιστορίες που ήδη μπήκαν στο ντοσιέ και ήταν σε έκθεση για να διαβάζεται εκεί στην Ερεσό, βρήκαμε εξαιρετικές μαρτυρίες από γυναίκες, ακόμα και κάποιες που έζησαν στην Ερεσό τα καλοκαίρια της δεκαετίας του ’70 και έγραψαν με συγκίνηση και αγάπη γι’ αυτόν τον γυναικείο τόπο.

Στο εναρκτήριο πάρτι του φεστιβάλ - με θεατρική παράσταση, μουσικές και πυροτεχνήματα - που έγινε στην παραλία, παρευρέθηκε μεταξύ των πολλών γυναικών και ο δήμαρχος αλλά και κάτοικοι της Ερεσού. Πράγμα που ερμηνεύουμε σαν μια παραπέρα σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ κατοίκων και επισκεπτριών αλλά και σαν την αποδοχή μιας συνάντησης πολιτισμού από γυναίκες για γυναίκες που προς μεγάλη μας χαρά πάει να γίνει «θεσμός». Επίσης το γεγονός ότι η διοργάνωση ξεκινάει από μια συνεργασία ελληνίδων και δυτικοευρωπαίων γυναικών επιβεβαιώνει ακόμη μια φορά πόσο γόνιμη μπορεί να είναι η συνάντηση γυναικών λεσβιών της νοτιοανατολικής με γυναίκες λεσβίες της βορειο- και νοτιοδυτικής Ευρώπης – βλέπε ελληνίδες με «ξένες» - που έχουν μια μακριά ιστορία αγώνων, διεκδικήσεων, και κατακτήσεων σε πράγματα που ίσως ακόμα στην Ελλάδα δεν είναι καθόλου ή σχεδόν καθόλου δεδομένα. Για τις λεσβίες αυτή η διεθνής «γιορτή γυναικών» που οργανώνεται στη χώρα μας μπορεί και ευχόμαστε σταδιακά να είναι μια ευκαιρία για περισσότερη παρουσία, γνωριμία και ενδυνάμωση.

Ιωάννα Μόδη - Σεπτέμβριος 2007